El-Kuleynî ve el-Kâfî adlı eseri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RUKİYE ŞENGEZER

Danışman: BÜNYAMİN ERUL

Özet:

Elinizde bulunan bu çalışmamız, Şiî hadis ulemasının en muteber ismi olan Kuleynî ve en sahih hadis eseri olarak görülen Kâfî adlı eseri hakkında yapılan bir inceleme ve bu inceleme neticesinde ulaşılan sonuçları içermektedir. Tezimiz giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde, eserin daha iyi anlaşılabilmesi için genel olarak Şîa’nın hadis anlayışı ve hadîs literatürü tarihi ele alınmıştır. Birinci bölümde, eserin müellifi olan Kuleynî’nin hayatı, ilmi şahsiyeti ile eserleri hakkında detaylı bilgi verilmiş ve Şiî ve Sünnî alimlerinden bazılarının Kuleynî hakkındaki görüşlerine yer verilmiştir. Kâfî’nin telif edilişi ve kaynakları adı altında incelemelerde bulunduğumuz ikinci bölüm ise iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda eserin telif amacı ve kitap hakkında yapılmış çalışmalar; ikinci kısımda ise Kâfî’ye kaynak oluşturacak kitaplar ile Kuleynî’nin doğrudan rivâyette bulunduğu ismi açıkça zikredilen veya zikredilmeyen hocaları ve rivâyet sayıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise, usûl, furû’ ve ravda olmak üzere üç ana bölümden oluşan Kâfî’nin, tasnif metodu, sened ve metindeki yöntemi ve muhtevası ele alınmış, kitap başlıkları, bâb ve hadîs sayıları incelenmiştir. Ardından Şîa ve Ehl-i Sünnet eserleriyle karşılaştırılması yapılarak bunlar arasında yalnız Kâfî’de bulunan bazı kitap başlıkları değerlendirilmiştir. Daha sonra Kâfî ve Sahîh-i Buhârî’de yer alan ortak bir kitap seçilerek karşılaştırma yoluna gidilmiştir. Bundan sonra ise Şîa ve Ehl-i Sünnet nazarında Kâfî’nin konumuna dair bazı görüşlere yer verilmiştir. Son olarak çalışmamız, ortaya konulan bulguların özetlenerek kısa bir değerlendirmesinin yapıldığı bir sonuç ile tamamlanmıştır.Abstract We study in this dissertation on al-Kulayni, the most credible of the Shiite hadith scholars, and his work named al-Kafi which is accepted as the most reliable hadith work. Our thesis consists of an introduction, three chapters and a result. In introduction section, we generally have dealt with understanding of hadith and brief history of hadith literature of Shi’ah for better understanding of the subject. In the first section we have informed detailed knowledge about al-Kulayni, his life and his scholarly personality, his works and also the opinions of some Sunni and Shiite scholars about him. As for the second section which is examined under the name of the writing of al-Kafi and sources consists of two main parts. In the first part we have analyzed the aim of the work and studies on it. In the second part we have tried to determine the sources of it and al-Kulayni’s scholars who he directly got prophet hadiths and the numbers of it which he have narrated from them. In the third section we have studied classification method and text method and isnad method and contents of al-Kafi which includes three main parts, al-Usul, al-Furu’ and al-Ravda. At the same time we have also examined its numbers of “book” and “chapter” and “hadith”. After having compared al-Kâfi with hadith works of Ahl al-Sunnah and Shi’ah, we have evaluvated some “book”s which is only in it. We have chosen a same “book” in al-Kafi and Sahih al-Bukhari and compared it with them. Finally we have cited some opinions about al-Kafi according to Ahl al-Sunnah and Shi’ah. Lastly, we completed our study with a result section in which some short evaluations including our findings.