Rand’ın bencilliğinde tamamlayıcı sistem olarak Kapitalizm


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Öznur Latife Şişman

Danışman: HASAN YÜCEL BAŞDEMİR

Özet:

20. yy düşünürlerinden olan Ayn Rand, gerek yaşamı süresinde şahit olduğu tarihsel değişimlerin etkisiyle gerekse de yaşamını düzenlerken benimsediği ilkeleri belirlerken kapitalizm savunusu yapar. Ona göre bireye yalnızca birey olmasından ötürü hak ettiği saygıyı veren, çalışmalarının karşılığını özgürce alabildiği tek sistem kapitalizmdir. Bireyin benliğini inşa ederken, toplumdaki ilişkilerini akılcı bencillik ilkelerine göre düzenlerken ihtiyaçlarını karşılaması için gerekli ortam kapitalist düzenin sağladığı özgürlüktür. Buna göre birey önce kendi ihtiyaçlarını hem maddi hem de manevi düzlemde sağlamalı daha sonra başkaları için asgari ilişkiyi düzenlemelidir. İnsanlar arası ilişkilerinde düzenleyici bir ilke olarak ekonomik bir düzlemi seçen Rand, ontoloji, epistemoloji, ahlak ve politikayı yine bu düzlemde uzlaştırır. Böylece bir insan akılcı bencilliğe uygun davranırken aynı zamanda varlığını korur ve varlığının devamını kapitalist sistem içerisinde kendi çabası oranında garanti eder.