Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞENUR ÜNÜGÜR
Danışman: MEHMET SAİT REÇBER
Özet:Thomas Reid’in din epistemolojisini anlamak onun sağduyu felsefesinianlamakla doğrudan alakalıdır. Sağduyu epistemolojisinin birinci ayağını idelerteorisinin reddi, ikinci ayağını ise mevcut doğal yetilerimizin ve zihinselfaaliyetlerimizin güvenilirliğine olan kabul oluşturmaktadır. Tezimizin ilk olarakepistemolojiye dair temel bilgilere değindikten sonra antik yunan ve moderndönemde ideler teorisini, özelde Kartezyen sistem içerisinde Descartes’ten Hume’akadar izlediği yolu ve gelişimini Reid’in bakış açısından ele almaya çalıştık. Bununyanı sıra Reid’in Kartezyen sisteme alternatif olarak önerdiği sağduyu felsefesiniortaya koyduk. Bu bağlamda ilk olarak Reid’in kurduğu sistemin ilk ayağınıoluşturan, Kartezyen sistemi ve ideler teorisini reddini aktarmaya çalıştık. Sonolarak tezimizin ana konusunu oluşturan, Reid’in doğal teolojiye bağlı, kozmolojikve teleolojik argümanı içeren din epistemolojisini tartıştık. Kozmolojik veteleolojik kanıt zorunlu iki sağduyu prensibine dayanmaktadır. Bunlardan ilki“Varlığa çıkan her şey (ya da başlangıcı olan her şey) bir sebebe dayanmaktadır”ilkesine, ikincisi ise “Akıllı bir ilk sebep sonuçtaki hikmet izlerinden çıkarsanabilir”ilkesine dayanmaktadır. Reid doğal teolojisinde ilk olarak argümanlarınıdayandırdığı iki sağduyu prensibinin zorunluluğunu ve basitliğini tartışmış, dahasonra Tanrı’nın varlığının bunlardan yapılacak zorunlu bir çıkarımla rasyonelolarak ortaya konabileceğini tutarlı bir şekilde öne sürmüştür. Biz de tezimizdeReid’in bu iddiasını yapılan itirazları da göz önünde bulundurarak detaylıcaincelemeye ve tartışmaya çalıştık.Bu çalışma sağduyu felsefesi temelinde Reid’in din epistemolojisini ortayakoymaktadır.AbstractInvestigating Thomas Reid’s religious epistemology is directly related tounderstanding his common sense philosophy. His common sense epistemologyconsists of two pillars: rejecting the theory of ideas and admitting the reliability ofour existing natural abilities and mental operations. In the first part of the presentstudy, an overview of epistemology and the theory of ideas in Ancient Greek andmodern period have been analyzed. Adopting Reid’s perspective, we havespecifically focused on the ways that the theory of ideas was approached anddeveloped in Cartesian system from Descartes to Hume. In the second part, thecommon sense philosophy has been discussed as an alternative offered by ThomasReid to Cartesian system. In so doing, the ways in which Thomas Reid rejects thetheory of ideas and Cartesian system have been explained. In the third part, Reid’sreligious epistemology that is based on natural theology has been studied, whichconstitutes the central research question of the project. The cosmological andteleological arguments are based on two essential common sense principles:“Anything that begins to exist must have a cause” and “If something shows marksor signs of design and intelligence, we can infer with certainty that there was designand intelligence in its cause.” In his natural theology, Reid firstly discusses thenecessity and simplicity of these two principles, and persuasively contends that theexistence of God can be proved by reasoning from them. In this study, we havemainly focused on this argument of Reid by analysing the primary and secondarytexts as well as the criticism that it has received.This study explores Thomas Reid’s religious epistemology on the grounds ofcommon sense philosophy.