Yapay bağışıklık sistemi algoritması kullanılarak kompakt flüoresan lambaların radyo frekanslı elektromanyetik alanlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YELİZ TANIŞ

Danışman: İLHAN KOŞALAY

Özet:

Elektromanyetik (EM) ortam; doğal ve yapay elektromanyetik alan olmak üzere iki sınıfta incelenmektedir. Dünya üzerindeki doğal elektromanyetik ortam; uzay ve güneşteki ışınım ile dünya atmosferindeki elektriksel boşalmalar gibi kaynaklardan meydana gelmektedir, yapay elektromanyetik alan ise insan yapımı elektronik cihaz ve sistemlerinden oluşmaktadır. Günlük hayatta isteğe bağlı ya da gereksinimler dâhilinde kullanılan bu elektronik cihazlardan biri de aydınlatmada kullanılan kompakt flüoresan lambalardır. Bu tez çalışmasında kompakt flüoresan lambalardan yayılan radyo frekanslı elektromanyetik alanlar yapay bağışıklık sistemi algoritması kullanılarak tahmin edilmeye çalışılmıştır. Söz konusu tahminlerin sağlanması için, öncelikle deneysel çalışmalar yapılmış, deneylerde dışarıdan sinyal geçirmeyen izoleli bir laboratuvarda, farklı güç değerindeki kompakt flüoresan lambaların elektromanyetik alanlarının tek boyutlu koordinat düzleminde belirli noktalarda ölçümleri yapılmış ve elde edilen elektromanyetik alan değerleri, oluşturulan algoritmada, ölçüm yapılmayan noktalardaki elektromanyetik alanların tahmin edilmesinde kullanılmıştır. Tahmin işlemi, bir sezgisel optimizasyon yöntemi olan yapay bağışıklık sistemi algoritması kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Electromagnetic field (EMF) is analysed in two group including natural and artificial electromagnetic field. Natural electromagnetic field is composed of internal and external sources yet, artificial electromagnetic fields compose of man-made electronic devices and systems. Compact fluorescent lamps, are used for lightening, is one of these electronic devices are used optional or required in daily life. In this study, estimating of radio-frequency electromagnetic fields emitted from compact fluorescent lamps using artificial immune system is aimed. In order to provide respective estimates, firstly, experimental studies was done, experiments were carried out in an radio-opaque laboratory, electromagnetic field radiation of various power values of compact flourescent lamps were measured in 1-D coordinate plan for definitive points and these points were used in prepared algorithm in order to estimate electromagnetic fields of unmeasured points. Estimations were produced using artificial immune system algorithm is in the scope of the heuristic optimization method.