Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİCLE YAMAN
Danışman: ŞENAY GÖKBAYRAK
Özet:Toplumsal cinsiyetçi normlar çerçevesinde; tüm ev içi işlerle birlikte, çocuk, yaşlı ve engelli hane üyelerinin bakım yükümlülükleri kadına atfedilmektedir. Hane içindeki toplumsal cinsiyetçi iş bölümü, kadınların işgücü piyasasına katılımını sınırlamaktadır. İşgücü piyasasına katılan kadınlar ise; büyük oranda düşük statülü, düşük ücretli, düzensiz ve güvencesiz işlerde çalışmaktadır. Bu noktada; çocuk bakım yükünün devlet, piyasa ve aile aktörleri arasında ne ölçüde paylaşıldığı konusu; refah rejimlerinin özelliklerine göre farklılık göstermektedir. Bu çalışmanın amacı; refah rejimi sınıflandırmalarına ilişkin kavramsal çerçeve içerisinde, Türkiye'de kamusal çocuk bakım hizmetlerinin mevcut durumunu ortaya koymaktır. Birleşmiş Milletler, Uluslararası Çalışma Örgütü ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kuruluşların toplumsal cinsiyet, bakım ve doğum izni düzenlemeleri konusundaki sözleşmeleri referans niteliğindedir ve ülke uygulamalarının analizine olanak sağlamaktadır. Türkiye'de ulusal mevzuatın, uluslararası metinlerle büyük ölçüde uyumlulaştırıldığı görülmektedir. Bununla birlikte; enformel işgücü piyasasının büyüklüğü ve kadın istihdamının sınırlılığı nedeniyle, düzenlemelerin uygulanabilirliği güçtür. Çocuk bakım hizmetlerinin kurumsallaşması; kadının işgücü piyasasına katılımının sağlanmasının yanı sıra, çocukların toplumsallaşma süreci bakımından da önemlidir. Kurumsal çocuk bakımı; çocukların fiziksel, bilişsel ve sosyal gelişimini desteklemekte; farklı gelir grupları açısından fırsat eşitliği sağlanmaktadır. Uzun vadede hem sosyal hem ekonomik çıktılar olumlu etkilenmektedir. Bu çerçevede; Türkiye'de ilgili mevzuatın daha kapsamlı biçimde düzenlenmesi ve kamusal bakım hizmetlerinin erişilebilirliğinin sağlanması önem arz etmektedir. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, çocuk bakımı, refah rejimleri, işgücü piyasası, kadın işgücü In the frame of gendered norms, all the duties of care to be given to children, elderly and handicapped members of the household are assigned to women together with all the housework. Sharing of labor in the house with this gendered point of view limits the participation of women in the labor market. Women participating in the labor market, on the other hand, are mostly employed in jobs with lower statuses, lower wages, irregular and precarious jobs. At this point, the issue of shares of the state, market and family actors in the in the burden of care given to children vary according to the characteristics of welfare regimes. The aim of this study is to establish the current status of public care-giving services in Turkey within the conceptual frame related to the classification of welfare regimes. Contracts of international entities including the United Nations, International Labor Organization and European Union on gender, care-giving and maternity leave are qualified as reference documents, and they allow the analysis of practices in countries. It is seen that the national legislation in Turkey has been largely harmonized with the international texts. Together with this, applicability of regulations is low because of the size of the informal labor force and limits of the female employment. Nationalization of child care services is important as regards the socialization process of children as well as ensuring the participation of women in the labor market. Institutional child care supports the physical, cognitive and social development of children and also provides equality of opportunities for different income groups. Both social and economic outputs are positively affected from this in the long term. In this frame, the relevant legislation of Turkey must be regulated in a more comprehensive way, and ensuring the accessibility of institutional child care services is important. Key Words: Gender, child care, welfare regimes, labour market, women labour