Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEDA ÇOLAKOĞLU
Danışman: HALDUN EROĞLU
Özet:19. yy. da Batının Sanayi Devrimi'nden sonra hammadde ve pazar ihtiyacının ortaya çıkmasıyla, Avrupa emperyalizmi siyasi-askeri ve ekonomik müdahalesini Doğu'ya çevirmiştir. İran da doğal olarak bu yayılmacı politikalardan etkilenmiştir. 19. yy. da bölgede özellikle İngiliz ve Rus müdahalesi söz konusudur. Bu 2 devletin İran üzerinde siyasi-askeri ve ekonomik baskıları artmıştır. Yaşanan toprak kayıplarının yanı sıra, İran pazarları dış güçlere açılmıştır. Nasırüddin Şah bu devletlere birtakım imtiyazlar vermiştir. Bu çalışmada Nasırüddin Şah döneminde (1848-1896) İran'ın genel durumu ele alınıp, İngilizlere verilen imtiyazlardan birisi olan 1890 tarihli Tütün İmtiyazı ayrıntılı olarak incelenmiştir. Verilen imtiyazın ardından, İran'da tüm Batı literatüründe "Tütün Hareketi" olarak geçen dönem yaşanmıştır. Tütün Hareketi döneminde yaşanan olaylar ayrıntılı bir şekilde ele alınıp, ekonomik bir hareketin sosyal tabanlı ulusal bir meseleye nasıl dönüştüğü ve bu hareketin önderleri analiz edilmiştir. With the emergence of raw material and market needs after the Industrial Revolution in the 19th century, European imperialism emerged from its own shell and transformed its political-military and economic intervention into the East. Iran was influenced by these expansionist policies. In the 19th century there were British and Russian competition in the region. Political and economic pressure of Britain and Russia increased on Iran. In addition to the land losses, Iranian markes have been opened to external forces. Nasiruddin Shah granted some concessions to these government. In this study, the general situation of Iran was handled in the period of Nasırüddin Shah (1848-1896) and 1890 Tobacco Concession which is one of the privileges given to British was examined in detail. Following the concession granted, Iran has experienced a period in the Western literature as the "Tobacco Movement". The events that took place during the Tobacco Movement were discussed in detail, and how the economic movement turned into a social-based national issue and its leaders were analyzed.