Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RECEP SERKAN ARIK
Danışman: ÖMER KUTLU
Özet:Bu çalışmanın amacı, okul eğitiminde gereksinim duyulan ölçme vedeğerlendirme alanı öğretmen yeterliklerinin belirlenmesi, Delphi tekniği ilebelirlenen yeterlik alanlarının yargıcı kararlarına dayalı olarakölçeklenmesidir.Bu çalışmada, yeterlik belirleme sürecinde Delphi tekniğindenyararlanılmıştır. Bu bağlamda üç oturum halinde uygulanan Delphi paneliuygulamalarından elde edilen nitel ve nicel veriler, ölçeklemeyaklaşımlarından ikili karşılaştırma ve sıralama yargılarıyla, ölçeklemedenelde edilen bulgular ilişkilendirilerek yorumlanmıştır.Çalışma Ankara ilinde merkez ilçelerin içinde öğretmen sayısının enfazla olduğu dokuz ilköğretim okulunda ölçme ve değerlendirme konusundatecrübe sahibi olan 300 öğretmen üzerinde gerçekleşmiştir.Çalışmada gerekli verilerin toplanmasında “iyi bir öğretmende olmasıgereken ölçme ve değerlendirme alan yeterlikleri nelerdir?” açık uçlusorusuna verilen yanıtlar ve bunlarla oluşturulan yargıcı kararlarına dayalıölçekleme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde Thurstone V.Hal denklemi kullanılmıştır.İki farklı ölçekleme tekniğinde ikili karşılaştırma ve sıralamayöntemiyle ölçeklemede farklı sıralamaların olduğu bulunmuştur. Ölçek değerlerine bakıldığında çok küçük bir farklılıkla ölçek değerlerininsıralamasında değişmeler olmuştur. En yüksek ölçek değerine sahip üçyeterlik ile en az ölçek değerine sahip üç ölçek değerlerinin kendi içlerindebirbirine yakın olduğu bulunmuştur. İkili karşılaştırma ile ölçeklemede ikinciDelphi uygulamasıyla üçüncü Delphi uygulamasında “Bilişsel, duyuşsal vepsikomotor alanda ölçme araçları hazırlar, teknolojik araç ve gereçleriölçme ve değerlendirme yaparken kullanır ve Farklı soru formatlarıkullanma.” yeterlikleri öğretmenler tarafından daha önemli görülürken,“Öğrencinin öz değerlendirme ve akran değerlendirme yapmasına olanaktanır, Performansa, projeye ve portfolyaya dayalı ölçmeler yapar.”yeterlikleri en az önemli görülen yeterlikler olarak belirlenmiştir.Sıralama yargılarıyla ölçekleme yapıldığında öğretmenler en fazla,“Performansa, projeye ve portfolyaya dayalı ölçmeler yapar, Öğrencinin özdeğerlendirme ve akran değerlendirme yapmasına olanak tanır, Teknolojikaraç ve gereçleri ölçme ve değerlendirme yaparken kullanma” yeterlikalanlarını önemli görürken, “Ölçütleri belirler öğrenciyi bu ölçütlerdenhaberdar eder, ölçme sonuçlarına göre eğitim programını değiştirir ve Farklısoru formatları kullanma.” yeterliklerini en az önemli görmektedirler.Delphi uygulamaları arasında hem ikili karşılaştırma hem desıralama ile ölçeklemede yüksek düzeyde ilişki (r=0.99, p<.05) olmasıdikkat çeken bulgular arasındadır. Bu yüksek ilişki Delphi tekniğindeuzlaşının olduğunun göstergesidir. İkili karşılaştırma ile sıralama yargılarıylaölçekleme arasında ilişkinin olmaması önemli bir bulgu olarak buaraştırmada yer almıştır. AbstractThe purpose of this study is to determine teacher competencies inthe field of measurement and evaluation needed in school education andscale the competency areas, determined by Delphi technique, based on thejudgmental decision.In this study, Delphi technique was utilized in the process ofdetermining competency. In this context, qualitative and quantitative dataobtained from the Delphi panel implemented by three sessions interpretedby associating paired comparison and ranking judgments both of which arefrom scaling approach with the findings from scaling.This study was carried out on 300 teachers experienced in themeasurement and evaluation of nine primary school with the highestnumber of teachers in central districts of Ankara province.In this study, open-ended responses to the question of "What are thecompetency in the field of measurement and evaluation which a teacher tohave good?” and scaling form based on judgmental decision which iscreated from them were used to collect data. The state equation ofThurstone and scaling formulas was used in analysis of the data obtained.It was found that there were different rankings in two different scalingtechnique- pairwise comparison and ranking methods. Examined the scalevalues, there were very small changes in the ranking of scale values. It was found that the three competency with the highest scale value and threescales with the least scale value were close to each other.In the second and the third Delphi implemented in scaling withpairwise comparison, it was identified that while "prepares measuringinstruments in the cognitive, affective and psychomotor areas, usestechnological tools and equipment’s while measuring and evaluating anduses different formats of questions" competency was seen more importantby teachers, "allows the student to perform self-assessment and peerassessment, makes some measurements based on performance, projectand portfolio" efficacy was seen as the least important efficacy.Made scaling with ranking judgment, while teachers saw "makesmeasurements based on performance, project and portfolio, allows thestudent to perform self-assessment and peer assessment, usetechnological tools and instruments while making measurement andevaluation" efficacy field more important, they saw "identifies certain criteriaand inform students of these criteria, changes curriculum based on resultsof measurement and uses different question formats" efficacy field lessimportant.In both pairwise comparison and scaling with ranking, it was one ofthe significant findings that there was high level of relationship (r=0.99,p<.05) among the Delphi applications. It was in this study as an importantfinding that there was no relationship between pairwise comparison andscaling with ranking.