Farklı arazi kullanımı altındaki topraklarda depolanan toplam karbon ve toplam azotun belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DERYA ŞAHBAZ YAĞDI

Danışman: SONAY SÖZÜDOĞRU OK

Özet:

Bu çalışmanın amacı Ankara-Çamkoru mevkiinde farklı arazi kullanımı (tarım-orman-mera) altındaki topraklarda depolanan toplam karbon ve toplam azot miktarlarının belirlenmesidir. Böylece farklı vejetasyonlar altındaki toprakların karbon depolamadaki yeri ve önemini ortaya koymak ve ülkemiz açısından faydalı olabilecek veriler elde etmek için bir alan çalışması planlanmıştır. Çalışma geleneksel toprak işleme yöntemleri kullanılan tarım arazisi, doğal orman ve mera arazilerinden alınan toprak örnekleri üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla her bir araziden alanları temsil edecek 3 noktadan üçer tekrarlı olacak şekilde toplam 81 adet toprak numunesi alınmıştır. Bu toprak numunelerinde toplam organik karbon, toplam azot, organik madde, hacim ağırlığı, tekstür, pH, EC, yarayışlı fosfor (P), yarayışlı potasyum (K), yarayışlı sodyum (Na), yarayışlı magnezyum (Mg), yarayışlı kalsiyum (Ca) gibi toprak özellikleri analiz edilmiştir. Bu analizler sonucunda her üç arazi kullanımı altındaki 0-5cm, 5-10 cm, 10-20 cm derinliklerinde depolanan C ve N miktarları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farkın (p>0,05) olmadığı farklı gruplarda yer aldıkları görülmüştür. 0-20 cm derinlikte depolanan toplam C miktarları orman, mera, tarım arazisi için sırasıyla 124,44 t/ha, 61,19 t/ha, 11,73 t/ha olurken, alanlar büyükten küçüğe depolanan karbon bakımından orman>mera>tarım olarak sıralanmıştır. Toplam N miktarı açısından alanlar büyükten küçüğe orman>mera>tarım şeklinde sıralanmıştır. Değerler 5,46 t/ha, 4,00t/ha, 2,73 t/ha şeklinde hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler, arazi kullanım değişikliğine bağlı olarak toprakta depolanan toplam C ve N oranlarının değişiklik ve farklılık gösterdiğini ve bununda dünyada bu alanda yapılmış diğer çalışmalarla paralellik gösterdiği belirlenmiştir. Anahtar kelimeler: Arazi Kullanım Türü, Toprak, karbon Depolama, Organik Madde, Azot The aim of this study is to determine the total amount of carbon and nitrogen that is stored in the soil under different land use (agriculture-forest-pasture) in Ankara-Çamkoru region. Thus, an area study is planned to reveal the importance of carbon storage of the soil under different vegetations and to obtain data that can be useful for our country. The study was carried out on soil samples taken from agricultural land, natural forest and pasture lands using traditional tillage methods. For this purpose, a total of 81 soil samples were taken to represent each area from three points to three repetitions. In these soil samples, total organic carbon, total nitrogen, organic matter, volume weight, texture, pH, EC, useful phosphorus (P), useful potassium (K), useful sodium (Na), useful magnesium (Mg), beneficial calcium ) have been analyzed. As a result of these analyzes, it was observed that there was a statistically significant difference between the amounts of C and N stored at 0-5 cm, 5-10 cm, 10-20 cm depths under all three land uses (p = 1.00> 0,05) . Total C amounts stored at 0-20 cm depth are 124.44 t / ha, 61.19 t / ha, 11.73 t / ha for forest, pasture and agricultural land, respectively. In terms of total N amount, the values ​​are 5,46 t / ha, 4,00 t / ha, 2,73 t / ha, and the areas are listed as large to small forest, pasture, agriculture respectively. As a result of the research, it has been determined that the total C and N ratios stored in the soil vary with the land use type and it is show that results of this study are at the same direction with the other scientific studies on international area. Key words: Land Use Type, Soil, Carbon Storage, Organic Matter, Nitrogen