Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BAŞAK BİLGESU GELBAL
Danışman: HAYRİYE TUĞBA ÖZTÜRK
Özet:Bu araştırmanın temel amacı, Litvanya'da yetişkin eğitimi kapsamında yer alan teknoloji okuryazarlık eğitimlerini incelemektir. İçinde bulunduğumuz çağda teknolojinin yaşam biçimlerine verdiği yön eğitimde de kendisini göstermiştir. Bu çalışmada Litvanya'nın deneyimleri sunulmuştur. Ülkenin Avrupa Birliği'ne 2004 yılında dâhil olmasından başlayarak günümüze kadar (2020) olan süreç araştırılmıştır. Bu bağlamda, Litvanya'da yetişkinlere yönelik teknoloji okuryazarlığının genel durumu; yetişkin eğitiminin verildiği kurumlar, içerik, eğiticilerin nitelikleri ve katılımcıların temel demografik özellikleri açılarından incelenmiştir. Ayrıca bu alanda uzman olan beş akademisyen ile görüşme yapılarak Litvanya'da yetişkinlere yönelik teknoloji okuryazarlığı alanında sürdürülen eğitimde yaşanılan temel sorunlar, olanaklar ve eğilimler araştırılmıştır. Araştırmada mevcut durumu derinlemesine analiz edebilmek için nitel yöntemden yararlanılmış ve akademisyenler ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler tematik olarak kodlanıp raporlanmıştır. Ayrıca, belge tarama yöntemi kullanılarak 57 belge ayrıntısı ile incelenmiştir. Araştırma sonucundaki bulgulara bakıldığında, eğitimlerin içeriklerde, yetişkinlerin günlük hayatlarını yürütebilmeleri ve meslek sahibi olabilmeleri için temel düzeyde bilgi ve iletişim teknolojisi bilgisinin yetişkinlere sunulduğu bulgulanmıştır. Bu eğitimleri veren kurumlara bakıldığında ise kütüphanelerin önemli bir yeri olduğu, bununla birlikte müzelerde, Üçüncü Çağ Üniversitelerde ve kültür merkezlerinde bu konularda derslerin, seminerlerin ve etkinliklerin düzenlendiği görülmüştür. Teknoloji okuryazarlığı konusunda kullanıcıları aktif tutmak ve aynı zamanda kullanıcıların doğru şekilde teknolojiden faydalanmalarını sağlamak amacıyla bilgilendirmeler ve atölye çalışmaları yapılmaktadır. Öğrencilerin genel özelliklerine bakıldığında; lisans öğrencileri, yüksek lisans öğrencileri, öğretmenler, Üçüncü Çağ Üniversitesi öğrencileri ve emekliler, teknoloji okuryazarlığı alanında eğitim görmektedirler. Emekliler ve yetişkinler için Üçüncü Çağ Üniversiteleri giderek önem kazanmaktadır. Öğretmenlik eğitimi alan yüksek lisans öğrencileri de teknoloji okuryazarlığı alan yetişkin eğitimi kategorisinde dikkat çekmektedirler. Teknoloji okuryazarlığı alanında eğitim veren eğitmenler üniversitelerde, kütüphanelerde ve STK'larda çalışmaktadırlar. Uzmanlar ile yapılan görüşmelerde, Litvanya'da yetişkin eğitiminde teknoloji okuryazarlığı alanında yaşanılan temel sorunlar genel başlıklarla; politika, strateji eksikliği (yapısal sorunlardan kaynaklanan koordinasyon eksikliği), dezavantajlı bireylerin kapsanmaması ve bütçe olduğu tespit edilmiştir. Olanaklara bakıldığında ise, ilk sırada ulusal ve uluslararası projeler, programlar ve teşvikler gelmekte, daha sonra Litvanya'daki teknoloji alt yapısı, halka açık kurumlar ve de çalışma bakanlığının dijital okuryazarlık kazandırmadaki teşviği gelmektedir. Son olarak, yetişkin teknoloji okuryazarlığı eğilimlerinde şu üç başlık öne çıkmıştır: Hayat boyu öğrenme ve yetişkin eğitiminin gerekliliği (aktif yaşlanma bakış açısı), İstihdamda yeni teknolojilerin artan önemi ve STK'ların etkinlikleri. Bu çalışmanın sonunda, Litvanya deneyiminden yola çıkarak yetişkin eğitiminde teknoloji okuryazarlığına ilişkin önerilere yer verilmiştir. Anahtar Sözcükler: Yetişkin Eğitimi, Teknoloji Okuryazarlığı, Litvanya, Hayat Boyu Öğrenme, Dijital Okuryazarlık The main purpose of this research is to examine technology literacy education in adult education in Lithuania. In the era of the arousal of technology, has significant effects to the life styles also in the education. In this study, especially the experiences of Lithuania are presented. The process starting from the country's inclusion to the European Union in 2004 until today (2020) has been investigated. In this context, the general situation of technology literacy for adults in Lithuania; the institutions where adult education is provided are examined in terms of content, qualifications of trainers and main demographic characteristics of the participants are examined. In addition, the main problems, opportunities and trends in education in the field of technology literacy for adults in Lithuania were investigated by interviewing experts in the field with 5 academicians. The qualitative approach method was used in the research to analyze the current situation in depth. Document analysis method was used. Semi-structured interviews were held with the experts and the results were thematically coded. According to the findings of the research, it has been revealed that the information and communication technology knowledge was provided to adults in order to be able to carry out their daily lives, to have a profession and to have basic knowledge about information and communication technologies. It has been observed that institutions that provide these trainings, libraries have an important place, in addition, lectures, seminars and events are held in museums, Third Age Universities and cultural centers. Workshops are held in order to keep users active in technology literacy and to ensure that they benefit from technology in a proper way. Considering the general characteristics of the students, undergraduate students, graduate students, teachers, Third Age University students, pensioners are studying in the field of technology literacy. Third Age Universities are becoming increasingly important for pensioners and adults. Postgraduate students who has degree on teacher education also give attention in the adult education category with technology literacy. Instructors who teach in the field of technology literacy work in universities, libraries and NGOs. In the interviews with the experts, the main problems encountered in the field of technology literacy in adult education in Lithuania with general headings; policy, lack of strategy (lack of coordination due to structural problems), exclusion of disadvantaged individuals and budget. Looking at the possibilities, national and international projects, programs and incentives at first place, followed by the technology infrastructure in Lithuania, public institutions and the incentives of the Ministry of Labor to gain digital literacy. Finally, the following three subjects came to the fore in adult technology literacy trends: Lifelong learning and the necessity of adult education, the increasing importance of new technologies in employment and the activities of NGOs. At the end of this research, suggestions on technology literacy in adult education are given based on the Lithuanian experience. Key Words: Adult Education, Digital Literacy, Lithuania, Lifelong Learning