Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FİGEN ERASLAN
Danışman: ALİ İNAL
Özet:Dünyada yapılan çalışmalardan elde olunan sonuçlar, toprak ve bitkide kükürt (S) noksanlığının yaygınlaştığını ortaya koymuştur. Bu tez çalışmasında, farklı dozlarda (S0= 0, S1= 2 ve S2= 4 kg S da-1) ve zamanlarda (tabandan ve üstten) ve farklı N/S oranlarında (N/S0= %100 N, N/S1= %85 N + %15 S ve N/S2= %70 N + %30 S) uygulanan S’ ün, ekmeklik (Gün-91) ve makarnalık (Kızıltan-91) buğday çeşitlerinde verim, verim öğeleri ve bazı kalite özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, Ankara-Haymana ekolojik koşullarında ve kuru şartlarda üç yıl süreyle tarla denemeleri yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, denemelerde kullanılan her iki buğday çeşidinin de verim ve verim öğeleri hem taban gübrelemesi ile hem de üst gübreleme ile birlikte uygulanan S’ ten önemli oranda etkilenmiştir. Her iki buğday çeşidinin de bitki yaş ve kuru ağırlığı, bitki boyu, başak uzunluğu, fertil başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane verimi ve birim alanda verim (kg da-1) S uygulamaları ile artmıştır. Farklı zamanlarda uygulanan S dozları ve N’ un %15 ve %30 oranlarında azaltılarak yerine S uygulaması yapılması, her iki buğday çeşidinde de hem bitkinin hem de tanenin S ve N içeriğini artırmıştır. Denemedeki tüm kükürt uygulama konuları, her iki buğday çeşidinde de bitki ve tanenin fosfor (P) ve potasyum (K) içeriğine belirgin bir etki yapmamıştır. Bitkinin toplam klorofil içeriği, hem tabandan hem de üstten S ve N/S uygulamalarında her iki buğday çeşidinde de artarken, bitkinin nitrat (NO3) içeriği ise yine tüm kükürt uygulama konularında her iki buğday çeşidinde de genellikle azalmıştır. Tabandan ve üstten uygulanan S dozları ve N’ un %15 ve %30 oranlarda azaltılarak yerine S uygulaması yapılması, her iki buğday çeşidinde de tanenin protein içeriğini ve yaş gluten miktarını artırırken, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve SDS-sedimantasyon değeri S uygulamalarından etkilenmemiştir.