Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSEV MEŞE
Danışman: BAŞAK KOCA ÖZER
Özet:Adli odontoloji, gerek yaşayan gerekse ölü bireylerin ağız dokusu, çene, diş yaralanmalarını ve dental kalıntıları inceleyerek, cesedin ya da şüphelinin identifikasyonunu ve eliminasyonunu sağlar. Özellikle felaket kurbanlarının kimliklendirilmesinde dişleri araştırmak, adli odontologların ve adli antropologların üzerinde önemle durduğu en etkili ve kolay yöntemdir. Adli bilimlerin ilgilendiği önemli konulardan biri ise ısırık izleridir.Isırık izi; ağzın temsili yapısını gösteren birbirleriyle temas halindeki dişlerin sebep olduğu ciltteki yaralanma ve insan ya da hayvanların doku üzerinde oluşturduğu desendir.Isırık izlerini oluşturan bireylerin kimliklerinin belirlenmesi, ya da şüpheliler arasından eleme yapılabilmesi için, analizin ilk aşamasında, ısırık yarasının bir insana ait olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Daha sonraki adımlar, ısırık izi delillerinin en kısa sürede toplanmasıdır. Deliller, Amerikan Adli Diş Hekimliği Kurulu (American Board of Forensic Odontology-ABFO) standartlarında şüphelilerin diş yapılarına ve ulaşılabiliniyorsa deoksiribonükleik asit (DNA)’ya ilişkin bilgilerin toplanması, ısırık izinin fotoğrafının çekilmesi, şüphelilere ait dental modelin oluşturulması ve ısırık izi analiz yöntemlerinin uygulanmasıdır.Yapılan deneysel çalışmanın amacı, gönüllü bireyler tarafından çeşitli maddeler üzerinde oluşturulan ısırık izlerinden yola çıkarak şüpheli tahmininin ve eliminasyonunun yapılıp yapılamayacağını ortaya koymaktır.Çalışmamızda, cinsiyet dağılımı eşit sayıda olan 20 gönüllü bireye strafor, elma, salatalık, kaşar peyniri, asetat ve kendi üst kolları (biceps) ısırtılmıştır. ABFO önderliğinde ısırık izi analizi için gerekli, bireylerin ağız içi yapısını gösteren fotoğraflar ile ısırdıkları maddelerin fotoğrafları çekilmiş ve bireylere ait alçı diş modeller çıkarılmıştır ve taranmıştır. Bu işlemlerden sonra, bilgisayar destekli Adobe Photoshop CS4 Extended programında şeffaf kaplama tekniği uygulanmıştır.ABFO’nun belirlemiş olduğu standartlara göre şeffaf kaplama görüntüleri ile bireylerin ısırmış olduğu maddelerin fotoğrafları üst üste bindirilmek suretiyle karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmalar standartlar dâhilinde sınıflanmış ve sonuca ulaşılmıştır. Yapılan ısırık izi analizine ek olarak, cinsiyetler arası ısırık izi alanlarının arasında anlamlı bir fark olup olmadığını ortaya koyan ve istatistiki bir test olan t testi uygulanmıştır.Bireylerin ısırmış olduğu maddeler ve bireylere ait alçı diş modellerinden elde edilen şeffaf kaplamaların, karşılaştırma sonuçlarına bakıldığında, strafor, kaşar peyniri ve üst koldaki izlerin, elma, salatalık ve asetat malzemelerinde oluşturulan izlere göre daha fazla pozitif uyum içinde olduğu görülmüştür.Yaptığımız bu deneysel çalışmanın, adli bilimlerin ısırık izi araştırmalarına katkıda bulunacağı ve gelecekte yapılacak çalışmalara destek olacağı düşüncesindeyiz.AbstractForensic odontology, provides identification and elimination of dead body and suspect by examining the remains both living and dead individuals of oral tissue, jaw, teeth and dental injuries. Researching teeth, especially in identification of disaster victim is the most effective and easiest method that forensic odontologists and forensic anthropologists dwell upon delicately. One of the major issues which forensic science interested in, is the bite marks.Bite mark is the pattern formed on the tissue of humans or animals and skin injuries caused by teeth which show representation structure of the mouth in contact with each other.Determination of the identity of individuals which forms the bite marks, or in order to able do elimination of suspects , in the first stage of the analysis, it is required to be identify bite belongs to human or not. The next steps are collection of bite mark evidence as soon as possible.At The American Forensic Odontology Committee (American Board of Forensic Odontology-ABFO) standards, tooth structure of suspects and collecting information if there is any possibility to reach deoxyribonucleic acid (DNA) , taking photo of bite marks, creation of dental model which belongs to suspect and applying bite marks analysis method.The purpose of the experimental study, evolving out of bite marks on various materials created by volunteers, stating expressly the elimination and the prevision of suspects can be made or not.In our study, we let 20 volunteers (gender distribution is equal) get bitten styrofoam, apples, cucumbers, cheddar cheese, transparencies, and their upper arms (biceps). Under the leadership of ABFO , photographs were taken that show the structure of intraoral which are necessary for bite mark analysis, and the dental plaster models belonging to individuals were supplied and screened. After these operations, in Adobe Photoshop CS4 Extended software (with computer-aided) transparent coating is applied. In accordance with the standards which was determined by ABFO, the photos were compared with transparent conducting technique and the photos of materials which was biten by individuals. Comparisons were classified within the standards and the results have been reached. In addition to the bite mark analysis, t- test which is a kind of statistical test and revealed that there is a significant differences bite mark areas between gender was applied.According to the results materials it is seen that is bitten by individuals and transparent coating which is obtained from dental plaster models belonging to individuals the bite marks on styrofoam, cheddar cheese and the upper arm of the traces are at much more positive chime (in sync) than the bites marks on apples, cucumbers and acetate materials.We believe this experimental study will contribute to forensic science of the bite mark researches and will support future studies.