Aile şirketlerinde değişim ve süreklilik anlayışı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGÜR ATEŞ

Danışman: ÖZLEM ATAY

Özet:

Aile şirketleri dünyada faaliyet gösteren işletmeler arasında önemli bir yer tutmaktadır. Ekonomik ve sosyal hayatın çok önemli bir parçasıdırlar. Dünyada ki aile kontrollü şirketleri sayısının, tüm dünyada ki işletmelerin yüzde sekseni civarında olduğu varsayılmaktadır. Bunların büyük bölümü çok küçük ölçekli işletmeler olup, hiçbir zaman büyümeyeceği gibi, bir nesilden diğer bir nesile geçmeyeceği bilinmektedir. Ancak diğer bilinen bir gerçek ise, dünyadaki en büyük ve en başarılı şirketlerin bir büyük bir çoğunluğu aile şirketidir. A.B.D.'de aile şirketleri gayri safi milli hasılanın ve tüm işgücünün yarısını oluşturmaktadır. Avrupa'da aile şirketleri küçük ve orta ölçekli işletmeler arasında önemli bir yer tutmaktadır ve Avrupa'nın en büyük şirketleri arasında büyük çoğunluğu aile şirketleri oluşturmaktadır. Asya'da ise aile yapısı ülkeler ve kültürler arası farklılık göstermekle beraber, Çin dışında aile şirketlerinin birçok gelişmiş Asya ülkesi ekonomisinde önemli yer tuttuğu görülmektedir. Güney Amerika aile şirketleri ise birçok sanayi sektöründe faaliyet göstermektedir. Bu çalışma Türk aile şirketleri profili ve aile şirketlerinin süreklilikleri için değişim gerekliliği üzerinde durmaktadır. Aile şirketleri sisteminde yer alan farklı dinamikler sürekli gelişmekte ve değişimi zorunlu kılmaktadır. Bu çalışma, aile şirketlerinin büyümeleri ve sürekli olabilmeleri için, içsel değişim boyutlarını saptamaya çalışmaktadır. Devretme planları, kurumsallaşma, doğru ve hızlı karar alabilmek için gerekli stratejilerin uygulanması aile şirketlerinin süreklilikleri için önemle üzerinde durmaları gereken konulardır ve değişimi gerektirmektedir. Araştırmaya Türkiye'nin farklı bölgelerindeki sekiz şehirde faaliyet gösteren 102 aile şirketi katılmıştır. Bulgular Türk aile şirketlerinin değişimin büyüme ve süreklilik için planlanmasının önemini bildiklerini ortaya koymuştur. Ancak değişim için gerekli stratejilerin planlanmasında ve uygulanmasında güçlük çektikleri saptanmıştır.