Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEYMA KAHVECİ AKKAYA
Danışman: Yener Ataseven
Özet:
Türkiye’de 1980’li yılların ortasında
özellikle Avrupa ülkelerinden gelen talepler doğrultusunda başlayan organik
tarım faaliyetleri aradan geçen yıllar içerisinde inişli çıkışlı da olsa
ilerleme kaydederek ticari öneme sahip bir konuma gelmiştir. Günümüzde
Türkiye’nin organik tarımsal üretimi hem iç pazar hem de ihracat pazarında
kendisine alıcı bulabilmekte ve söz konusu pazarlar çeşitlenerek genişlemeye
devam etmektedir. Organik tarım pazarındaki olumlu gidişata rağmen üretici
kanadında destekleme yöntemi, politika değişimleri, maliyet artışları, teknik
zorluklar ve benzeri gerekçelerle organik tarımdan çıkışlar görülmektedir. Bu
tez çalışması Türkiye’de organik tarımsal üretimde yaşanan zorlukların
üstesinden gelinmesi noktasında küçük ölçekli üreticileri bir araya getiren
kooperatif ve üretici birliklerinin üretim ve pazarlama faaliyetlerinde
üstlenmiş oldukları rolleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç
doğrultusunda Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Organik Üretim Yapan İşletmeler
listesinden yararlanarak ulaşılan 29 üretici örgütü ile yüz yüze ve
telekonferans yönetimiyle anket görüşmeleri gerçekleştirilerek veriler
toplanmıştır. Anket çalışmasından elde edilen sonuçlar Microsoft Excel
programıyla analiz edilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda ulaşılan bulgular
arasında; organik üretici örgütlerinin %58,72’sinin hiç istihdam yapmadığı veya
yalnızca bir personelinin olduğu, %48,28’inin temel gelirinin ürün
satışlarından elde edildiği, %55,17’sinin yalnızca ilçe ölçeğinde üretim ve
pazarlama faaliyetlerini yürüttüğü, %51,72’si organik tarım için gerekli olan
girdi temini konusunda zorluklar yaşadığı yer almaktadır. Sonuç olarak,
Türkiye’deki organik tarım üretici örgütlerinin üretim ve pazarlama
aşamalarında ortaklarına/üyelerine hizmet sunarken eksikliklerinin bulunduğu,
kamu başta olmak üzere çeşitli fon kaynakları tarafından desteklenmeleri
gerektiği görülmektedir. Organik tarım pazarının gelişme sürecindeki bulunduğu
Türkiye’de, maliyet ve üretim planlaması konusundaki sorunların giderilmesi
adına üniversite, kalkınma ajansları ve üretici örgütü koordinasyonunda eğitim
ve uygulama programları geliştirilmesi üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması
ve iyi uygulama örneklerinin gelişmesi adına faydalı olacaktır.