Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HİKMET KURAN
Danışman: TAYFUN ÇINAR
Özet:Bu çalışma, şehir hakkı kavramını ve bu kavramın bileşenlerini ortaya koymayı ve bu çerçevede kentsel mücadele pratiklerini çözümlemeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda ilk bölümde şehir hakkı kavramı ve unsurları, eleştirel kent teorisi bağlamında incelenmektedir. Sorun-çözüm tanımları, kapsamı ve hedefi detaylıca ele alınan kavramın, kapitalist üretim tarzıyla olan ilişkisi irdelenerek öngördüğü mekânsal ve yaşamsal düzen aydınlatılmaktadır. Çalışma, şehir hakkı kavramı, şehir hakkı mücadeleleri ve şehir hakkının gerçekleşmesi arasındaki kuramsal ve pratik ayrım noktalarını ele almaktadır. Bu doğrultuda, şehir hakkının unsurları ile kapitalizme içkin ve neoliberal pratiklerle hız kazanan değişim değeri ve piyasalaştırma odaklı siyasaları arasındaki temel karşıtlık ve gerilim, çalışmanın temel düzlemini oluşturmaktadır. Söz konusu karşıtlıktan hareketle çalışma, kent mekânındaki mücadele pratiklerini, şehrin özgün niteliklerinin, neoliberal uygulamalar aracılığıyla yok edilmesi üzerinden tanımlamaktadır. Çalışma bu kavramsal çerçeve üzerinden, şehir hakkı kavramını, kent mekânı ve yaşamının metalaştırılmasına yönelik bir kavramsallaştırma; şehir hakkı mücadelelerini bu durumun yansımalarına yönelik toplumsal talepler; şehir hakkının gerçekleşmesini ise, kavramın tüm unsurlarını içeren ve kapitalizmi aşmaya koşullu, radikal bir kırılma noktası olarak değerlendirmektedir. Anahtar Kelimeler: Şehir Hakkı, Neoliberalizm, Sermaye-Mekân İlişkisi, Kentsel Toplumsal Hareketler, Eleştirel Kent Teorisi This study intends to reveal the concept and the elements of right to the city (RttC) with analysing the urban social movements. For this purpose, the first chapter includes the definition of components of RttC within the context of critical urban theory. The spatial and everyday system that the concept envisions is explicated by thoroughly examining the definitions of problem-solution and of objectives of RttC including its relation with capitalist mode of production. This study handles the theoretical and practical points of seperation between RttC concept, RttC movements and realization of RttC. In this regard, the fundamental contrast and tension between the elements of RttC and policies which are immanent in capitalism and gain acceleration with neoliberal practices and are mainly based on exhange value and maximization of commodification. From this viewpoint, this study defines and examines RttC movements via neoliberal practices that extinguish the genuine qualities of city emerging from use value. By proceeding from this conceptual perspective, this study defines RttC as a concept concerning the commodification of urban space and life; RttC movements as social demands trying to deal with this process and realization of RttC as a radical breaking point that contains every single element of RttC and conditioned and destined to overcome the capitalist mode of production. Keywords: Right to the City, Neoliberalism, Capital-Space Relation, Urban Social Movements, Critical Urban Theory.