İş ve meslek danışmanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları: Kişilik özellikleri, denetim odağı ve etik ideoloji açısından bir değerlendirme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELTEM ANDUSE

Danışman: NÜKHET MÜGE KART

Özet:

Örgütsel vatandaşlık davranışları biçimsel olmayan ve örgüt için fayda sağlayan rol dışı davranışlar olarak adlandırılmaktadır. Örgütsel vatandaşlık davranışını etkileyen çok sayıda bireysel faktör bulunmaktadır. Bu çalışmada çalışanların ekstra rol davranışı olarak nitelendirilen örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme sıklığının, kişilik özellikleri, denetim odağı ve etik ideolojilerine göre değişiklik gösterip göstermediği araştırılmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda tasarlanan araştırma, araştırma esnasında İŞKUR'da görev yapan 433 iş ve meslek danışmanı üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde teorik altyapının oluşturulmasına çalışılmıştır. Alan yazın ışığında geçerlik ve güvenirliği onaylanmış dört ölçek ve demografik özellikler formundan oluşan bir anket uygulanmış ve elde edilen veriler korelasyon, resgresyon, tek faktörlü ANOVA ve çok değişkenli varyans çözümlemesi (MANOVA) teknikleri ile SPSS programında analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre kişilik özellikleri, denetim odağı ve etik ideoloji alt boyutlarının örgütsel vatandaşlık davranışı sergileme sıklığını etkilediği anlaşılmıştır. Araştırma sonucunda iş ve meslek danışmanlarının işe alım ve hizmet içi eğitim süreçlerinde bireysel faktörlerin göz önünde bulundurulmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Örgütsel Vatandaşlık Davranışları, Kişilik Özellikleri, Denetim Odağı Ve Etik İdeoloji, İş Ve Meslek Danışmanları Organizational citizenship behaviors are called informal and non-role behaviors that benefit the organization. There are many individual factors that affect organizational citizenship behavior. In this study, it was investigated whether the frequency of organizational citizenship behavior, which is defined as the extra role behavior of the employees, varies according to personality characteristics, locus of control and ethical ideologies. The research designed for the purpose of the study was carried out on 433 job and vocational counselors working at İŞKUR during the research. In the first part of the study, it was tried to establish the theoretical infrastructure. In the light of the literature, a questionnaire consisting of four scales and demographic features that were validated for validity and reliability was applied and the data obtained were analyzed in the SPSS program with correlation, regression, single factor ANOVA and multivariate variance analysis (MANOVA) techniques. According to the results of the analysis, it has been understood that personality traits, locus of control and ethical ideology sub-dimensions affect the frequency of organizational citizenship behavior. As a result of the research, suggestions have been developed to consider individual factors in the recruitment and in-service training processes of job and vocational counselors. Keywords: Job and Vocational Counsellor, Organizational Citizenship Behaviors Personality Characteristics, Locus Of Control And Ethical İdeologies.