Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HANDE DEDE
Danışman: FUNDA PINAR ÇAKIROĞLU
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araştırma Samsun il merkezinde yaşayan 19?50 yaş arası kadınların beslenme alışkanlıklarını ve beslenme durumlarını incelemek amacıyla planlanmıştır. Araştırma Samsun il merkezinde bulunan İlyas Köy, Canik ve Atakum Halk eğitim merkezlerine çeşitli faaliyetler için gelen 240 kadın üzerinde yapılmıştır. Veriler anket formu, 3 günlük besin tüketim kaydı ve bazı antropometrik ölçümler (boy uzunluğu, vücut ağırlığı, bel ve kalça çevresi) yapılarak araştırıcı tarafından toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 13.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Tüm verilerin aritmetik ortalaması (x¯ ), standart sapması (SS) ve en alt-en üst değerleri bulunmuştur. Değişken olarak yaş grubu ve eğitim düzeyi kullanılmıştır. Kullanılan değişkenlerde istatistiksel olarak herhangi bir ilişki olup olmadığının belirlenmesi için khi kare (x2), G testi, One Way Annova ve Scheffe testleri kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; kadınların yaş ortalamaları 34.40±9.38 yıl, % 62.5'i yüksek öğrenim mezunu, % 60.4'ü evlidir. Katılımcıların % 35.8'i şişmanlık sorunu yaşamakta ancak kadınların % 88.4'ü zayıflama diyeti uygulamaktadır. Kadınların büyük çoğunluğu sigara (% 65.4), alkol (% 70.8), tatlandırıcı (% 77.9), vitamin ve mineral takviyesi (% 78.7) kullanmamaktadır. Yaş arttıkça uyku saati azalmaktadır (p<0.01). Kadınların yaklaşık yarısı (%56.3) günde 3 öğün beslenmektedir. Yaş grupları ile tüketilen öğün sayısı ilişkili bulunmuştur (p<0.05). Akşam öğününün diğer öğünlere göre daha düzenli tüketildiği görülmüştür. Kadınların % 90'ı günde 4-5 bardak su tüketmektedir. Kadınların yaş grupları arttıkça ara öğün tüketimlerinin de arttığı görülmüştür (p<0.01). Her yaş grubundaki kadınların büyük çoğunluğu günde 1 porsiyon sebze ve 1 porsiyon meyve tüketmektedir. Kadınların yaşları arttıkça ile BKI, bel çevresi ölçümleri ve bel/kalça oranında da artış olduğu belirlenmiştir (p<0.001). BKI'si artıkça hastalığı olma durumunun arttığı saptanmıştır. BKI ortalamaları ile her hangi bir hastalığı olma durumu arasındaki ilişki önemli bulunmuştur (p<0.01). Kadınların günlük ortalama enerji alımları 1137.9 kkal olarak saptanmıştır. Enerjinin yaklaşık % 43.0'ü karbonhidratlardan, % 18.0'i proteinlerden, % 39'u ise yağlardan gelmektedir. Kadınların A vitamini ve B12 vitamini tüketimleri önerilenden yüksek, B1, B2, B6, folat, niasin, E vitamini ve C vitamini alımları ise önerilenden düşük bulunmuştur. Kadınların yaş grubu ile A vitamini, C vitamini ve kalsiyum minerali alımları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05).AbstractThe aim of this study is to evaluate the nutritional habits and nutritional status of women between 19-50 years old and living in Samsun province. Study was conducted on 240 volunteer women who were trainees at İlyas Köy, Canik and Atakum public training centers in Samsun province. The data has been collected by the researcher, based on the results of the survey sheet, the record of the 3 days of food consumption and by the analysis of some anthropometric measurements (height, weight, waist and hip circumferences). For the analysis of the data SPSS 13.0 software bundle was used. The arithmetic average (x¯ ), Standard deviation (STDV) and the minimum-maximum merits of all the data were found. As a variable factor; age and level of education were exert. In order to evaluate the possible relation among the variables, Chi Square, One, Wat Annova and Schegge test were used.According to the findings of the research; the average age of the women is 34.40±9.38 years, % 62.5 of them has received higher education and % 60.4 of them were married. % 35.8 of the participants was overweighed yet % 88.4 of them was on weight lose diets. A major percentage of the participants were not; smoking tobacco (65.4), consuming alcoholic beverages (70.8 %), using sweetener as sugar replacements (77.9 %), or vitamin and mineral supplements (78.7 %). Relation between the age and sleeping period was statistically significant (p<0,01). Approximately half of the subjects were consuming three meals a day (56.3 %). Relation between the age and meal groups was also statistically significant (p<0.05). It was observed that the supper meals were consumed more often, in comparison to the other type of meals. 90 % of the participants were daily consuming 4 or 5 glasses of water. The relation between the age and consumption of snack meals were found significant. At all age groups most of the participants were consuming 1 portion of vegetable and/or fruit per a day. Relation between age groups and WHI, waist circumference measures and waist/hip rations was found to be statistically significant (p<0.001). It is observed that illness levels were increased with increases of BMI avarages (p<0.01). Daily average energy intakes of women were established as 1113.9 kcal. Total Energy were comprised by 43.0 % of carbonhydrates, 18.0 % of proteins and 39 % of lipids. The relation between the age and the consumption of Vitamin E, Vitamin B1, Vitamin B2, Vitamin B12, Vitamin B6, folat, niasin, Potassium, Magnesium, Phosphorus, Iron, Zinc and Sodium was found insignificant (p>0.05). The relation between the age and Vitamin A, Vitamin C and Calcium was found statistically significant (p<0.05).