Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER ÖZER
Danışman: İLHAN YALÇIN
Özet:Bu araştırmanın temel amacı üniversite öğrencilerinin psikolojik danışma sürecine ilişkin tercihlerini değerlendirmektir. Bu kapsamda üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım sürecinde tercih ettiği yaklaşıma ve tercih edilen uzmana yönelik tercihleri incelenmiş, üniversite öğrencilerinin cinsiyeti, daha önce psikolojik yardım alma durumu, psikolojik belirtileri ve beş faktör kişilik özelliklerinin psikolojik danışma tercihleri üzerindeki yordayıcılığı değerlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 akademik yılında üniversite öğrenimine devam eden 1032 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Psikolojik Yardım Tercihleri Anketi, Cooper-Norcross Tercih Envanteri Türkçe Formu, Kısa Semptom Envanteri ve Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi kullanılmıştır. Psikolojik danışma sürecine ilişkin genel tercihler uzmanın özellikleri, müdahale sürecinin özellikleri bağlamında değerlendirilmiştir. Psikolojik danışma tercihlerini yordayan faktörler ise danışman yönlendiriciliğine karşı danışan yönlendiricilik, duygusal yoğunluğa karşı duygusal sınırlılık, geçmiş zaman yönelimliliğe karşı şimdiki zaman yönelimlilik ve samimi desteğe karşı odaklı yüzleştirme alt boyutları bağlamında hiyerarşik regresyon analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma bulguları, problem türüne göre değişmekle birlikte üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma söz konusu olduğunda daha çok bireysel görüşmeyi içeren kısa süreli müdahaleleri tercih ettiğini göstermektedir. Üniversite öğrencileri genel olarak orta yaş bir uzmanı tercih etmektedir. Cinsiyet söz konusu olduğunda belirgin bir tercih ifade edilmemekte, ancak hemcins yönünde tercihlerin saha sık ifade edildiği gözlenmektedir. Psikolojik danışma tercihlerinin yordayıcılarını değerlendirmek için gerçekleştirilen regresyon analizlerine göre psikolojik belirtiler psikolojik danışma tercihlerinin en güçlü yordayıcısıdır. Psikolojik belirtileri sırası ile kişilik özellikleri, cinsiyet ve psikolojik yardım alma takip etmektedir. Üniversite öğrencileri daha yönlendirici ve şimdiki zaman odaklı yaklaşımları tercih etmektedir. Ulaşılan bu bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış, araştırmacılara ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur. This study mainly aims to evaluate the preferences of university students about the counseling process. In this context, approaches and specialists preferred by the university students regarding the counseling process were investigated, and predictive power of the university students' genders, previous counseling experience, psychological symptoms and the five-factor personality traits on their counseling preferences were evaluated. The study group consists of 1032 university students who continued their university education in the 2018-2019 academic year. Within the scope of the study, Demographic Information Form, Counseling Preferences Questionnaire, Cooper-Norcross Preference Inventory - Turkish form, Brief Symptom Inventory, and Adjective Based Personality Scale were used for data collection. General preferences regarding the counseling process were evaluated within the scope of the characteristics of the specialist and the characteristics of the intervention process. The factors that predict counseling preferences were evaluated using hierarchical regression analysis in the context of Therapist Directiveness vs. Client Directiveness, Emotional Intensity vs. Emotional Reserve, Past Orientation vs. Present Orientation, and Warm Support vs. Focused Challenge sub-dimensions. Although the research findings vary depending on the type of the problem, the findings suggest that university students prefer short-term interventions with individual interviews when it comes to getting counseling. University students generally prefer a middle-ages specialist. In terms of the gender, no clear preference was expressed, but it was observed that preferences tend towards mostly the same gender. According to regression analyses performed to evaluate the predictors of counseling preferences, psychological symptoms are the strongest predictors of counseling preferences. Psychological symptoms are followed by personality traits, gender and previous counseling experience, respectively. It was found that university students usually prefer present-time oriented and guiding approaches. These findings were discussed in line with the relevant literature, and recommendations for researchers and practitioners were presented.