Sultan Sazlığı'nın sulak alan restorasyonu uygulamaları açısından değerlendirilmesi


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zerrin KARAARSLAN

Danışman: NİLGÜL KARADENİZ

Özet:

Çalışma, Develi Havzası’nda gerçekleştirilen suyla ilgili faaliyetlerin Sultan Sazlığı Milli Parkı ekosistemine etkilerinin değerlendirilmesi ve sulak alan restorasyonu stratejisinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu kapsamda Sultan Sazlığı sulak alan ekosisteminde meydana gelen değişim zamansal olarak incelenmiş, meydana gelen bozulmayla birlikte alınan önlemler ve etkileri sulak alan restorasyonu yaklaşımıyla değerlendirilmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında literatür araştırmasıyla alanın bozulmadan önceki ideal koşulları belirlenmiştir. İkinci aşamada ise arazi çalışmaları ve literatür araştırmalarıyla alanın güncel koşulları tanımlanmıştır. Daha sonra alanın ideal koşulları ile güncel koşulları karşılaştırılmıştır. Bu kapsamda belirlenen temel sorun; havzalar arası su transferiyle Zamantı Nehri’nden Sultan Sazlığı’na verilmeye başlanan suyun, sulak alan ekosistemine etkilerinin tespit edilmemiş olmasıdır. Bu çerçevede alanda meydana gelen değişim Zamantı Nehri’nden su verilmeye başlandığı dönemi de kapsayacak şekilde fiziksel, kimyasal ve ekolojik açıdan incelenmiştir. İçme suyu standartlarına uygun nitelikteki Zamantı Nehri suyunun verilmesiyle birlikte Sultan Sazlığı’ndaki göllerin su kalitesinin değiştiği, özellikle tuzlu olan Yay Gölü’nün elektriksel iletkenliğinde kayda değer bir düşüş olduğu tespit edilmiştir. Su kalitesiyle birlikte topraktaki mineral maddelerin miktarında da değişimler ortaya çıkmış ve bu değişimlere bağlı olarak Yay Gölü florasında değişimler gözlenmiştir. Tatlı su göllerinin kenarından görülen sazlık alanların Yay Gölü etrafında da oluşmaya başladığı tespit edilmiştir. Bu durumda Sultan Sazlığı Milli Parkı’nda ekolojik süreçlerin tehdit altında olduğu görülmektedir. Söz konusu tehditlere bağlı olarak ortaya çıkacak değişimleri önlenmesi, sulak alan yapı ve fonksiyonunun tekrar kazanılmasına yönelik sulak alan restorasyon stratejisi belirlenmiş ve bu stratejinin uygulanması için öneriler geliştirilmiştir.AbstractIn this research, it is aimed to evaluate effects of hydrological operations carried out at Develi Basin on Sultan Marshes National Park and to specify the wetland restoration strategy. The changes on site ecosystem searched temporally. Preventive operations and their effects evaluated according to wetland restoration approach. At the first step, the ideal conditions of the area were determined by literature researches. At the second step the current conditions of the site were determined according to field works and literature researches. At next step ideal conditions of the area compared with current conditions. The main problem detected in this research is lack of evaluation for effects on wetland ecosystem of water which started to given from Zamantı River, by inter-basin water transfer. Site searched physically, chemically and ecologically as periodically which contain the time after water given from Zamantı River. Water quality of the lakes at site has been changed with the water inflow. It was determined considerably decrease at electrical conductivity of Yay Lake. There has been also changes amount of mineral matter at soil. Some changes at Yay Lake flora also monitored depending on these changes. Marshes which generally seen at freshwater lakes have been seen at around salty Yay Lake. It has seen that ecological processes at Sultan Marshes National Park are threatened. In this research wetland restoration strategy and suggestions for implementation specified for preventing changes connected to these threats and gain the wetland function and values back.