İzovalerik asidemi hastalığına neden olan mutasyonların tanısı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGÜL KÜÇÜK

Danışman: MUSTAFA AKÇELİK

Özet:

Bu çalışmada, Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hastalıkları Hastanesi Metabolizma Bölümünde tanısı konan ya da takip edilen hastalardan elde edilen ve aynı hastanenin DNA/ Doku Bankasında muhafaza edilen 15 IVA (izovalerik asidemi) hastasına ait DNA örnekleri üzerinde mutasyon araştırması yapıldı. Mutasyon araştırması için, IVD (izovaleril-CoA dehidrogenaz) geninin protein kodlayıcı tüm 12 ekzonu ile birlikte ekzon-intron bağlantısında yer alan nükleotid dizileri PZR tekniği ile çoğaltılarak doğrudan dizi analizi yöntemi ile tarandı. 10 hasta mutasyonu homozigot, 4 hasta ise mutasyonu bileşik heterozigot durumda taşımaktadır. Türkiye’ de ilk kez gerçekleştirilen IVD geninde mutasyon araştırması sonucunda daha önce literatürde yer almayan yedi yeni mutasyon ile birlikte daha önce tanımlaması yapılan üç mutasyon saptanmıştır. Daha önce tanımlanan üç mutasyon c.DNA 149G>A (Arg21His), c.DNA 149G>C (Arg21Pro), IVS4+2T>C, ilk kez tanımlanan yedi mutasyon ise, insersiyon tipte c.DNA 506_507insT mutasyonu, yanlış işlenmeye neden olan IVS2+3G/C mutasyonu ve yanlış anlamlı c.DNA817C>T (Asp212Asp), c.DNA890C>T (Ala268Val), c.948C>G (Ile297Met), c.DNA1124G>A (Gly346Asp) ve c.DNA1222G>A (Glu379Lys) mutasyonlarıdır. Yeni mutasyonlar birbiriyle akrabalık ilişkisi bulunmayan 50 sağlıklı bireyden oluşan kontrol grubu kullanılarak taranmış olup, bu mutasyonların sağlıklı bireylerde bulunmadığı DNA dizi analizi ile doğrulanmıştır. Söz konusu mutasyonlara ek olarak, 2. ve 10. intronlarda yer alan ve daha önce tanımlaması yapılmış olan IVS2+14T>C ve IVS+41G>T polimorfizmleri ile 5. intronda bulunan ve ilk kez tanımlanan IVS5+57A>G polimorfizmide saptanmıştır.