Kırsal alanların yeniden yapılanmasında ikinci konutların etkisi: Pelitköy (Burhaniye) örneği


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SERDAR CEYLAN

Danışman: MEHMET SOMUNCU

Özet:

Bu araştırmada, kırsal alanların yeniden yapılanmasında ikinci konut turizminin etkileri Pelitköy Mahallesi örneğinde incelenmiştir. Pelitköy Mahallesi, Balıkesir İl'inin Burhaniye ilçesinin bir mahallesini oluşturmaktadır. Nicel ve nitel araştırma deseninde (karma yöntemle) yapılan araştırmada farklı paydaş gruplarına ulaşılmıştır. İkinci konut sakinleri (350), yerel halk (161) ve işletmecilere (30) anket yapılmıştır. Beş farklı paydaştan (ikinci konut sakini, yerel halk, işletmeci, kamu yetkilisi, emlakçı) toplam 61 kişi ile yarı yapılandırılmış formlar üzerinden yüz yüze derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Anket verileri SPSS 16.0 programında, nitel veriler ise MAXQDA 12 programında betimsel olarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, 1980'lere kadar tarımsal bir üretim alanı olan Pelitköy sahili, 1980 sonrasında ikinci konut turizm alanına dönüşmüştür. İkinci konutlar, kent toplumu tarafından yaz aylarında tatil amaçlı olarak kullanılmaktadır. Araştırma alanındaki kıyılar ikinci konut turizmi ile yerleşmeye açılarak, zeytinliklerin yerini beton konutlar almıştır. İkinci konutlar arazinin ana peyzaj karakterindeki etkilediği gibi, ekonomik olarak da alanı etkilemiştir. İkinci konut turizminin artan talebi ve yerel halkın finansal ihtiyaçlar nedeniyle tarımsal toprağın (zeytinliğin) elden çıkarılması, kırsal alanlardaki yoksulluğu artırmıştır. Tarım toprağı kentliler tarafından elinden alınan yerel halk, ikinci konut sitelerinde bekçi, bahçıvan ve temizlikçi işlerinde emekçi durumuna düşmüş, bir kısmı ise kente göç etmek durumunda kalarak yerinden olmuştur. Sonuç olarak, alanda görülen çevresel, ekonomik, sosyo-kültürel etkiler, ikinci konut turizminin sürdürülebilir olmayan bir gelişim gösterdiğini ortaya koymaktadır. In this research, reconstruction of rural areas was examined via effects of second housing in Pelitköy sample area. Pelitköy is a neighbourhood in Burhaniye district of Balıkesir province. Different interest groups were reached in the research which was carried in the quantitative and qualitative research design (via mixed method). The survey was made to the second home owners (350), local people (161) and business owners (30). Face-to-face in great detail interview was made via semi-structured forms for 61 people from five different stakeholders (second home owners, local people, business owner, public authority, real estate agent). The survey data was analysed descriptively in SPSS 16.0 program and interview in MAXQDA 12 program. According to the research findings, Pelitköy shore which was an agricultural (olive) production area until the 1980s, transformed to second housing tourism (consumption) space after 1980's. The second dwellings are used for holiday purpose in the summer months by the urban people. Having been opened to settlement via second housing tourism, olive lands in the research area shore were replaced by concrete houses. The second housing affected the land's main characteristic of the landscape and the land economically. Agricultural land's (olive land) being sold off due to increasing demand of the second housing tourism and the financial needs of the local people, increased the poverty in the rural area. The local people whose agriculture land was taken by the urban people degraded to labourer for caretaker, gardener and cleaner works in the second housing area, having been had to move to city, some of them have been displaced. As a result, the environmental, economic and sociocultural effects seen in the field reveal that the second housing tourism displays an unsustainable development in Pelitköy.