Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET GÖDEKLİ
Danışman: MUHARREM ÖZEN
Özet:Güvenlik tedbirleri, ceza hukukunda suç karşılığında uygulanan cezaların yanı sıra suç vesilesiyle uygulanan ceza hukukuna özgü tedbirlerdir. Ceza hukukunun iki izli hukuki sonuçlar sisteminde, bir yanda kusur yeteneğine sahip fail hakkında uygulanacak cezalar, diğer yanda sosyal açıdan tehlikeli faile uygulanacak güvenlik tedbirleri yer almaktadır. Bu tez çalışmasının konusunu, maddi ve şekli hukuk boyutuyla "ceza hukukunun ikinci izi" olan güvenlik tedbirleri teşkil etmektedir. Çalışma, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde "suçun hukuki sonuçları teorisi", ikinci bölümde "güvenlik tedbirleri teorisi", üçüncü bölümde ise "güvenlik tedbirleri muhakemesi" incelenmektedir. Tezin hazırlanmasında ana dil dışında, bazı başlıklarda ağırlıklı olarak Almanca, kısmen İngilizce ve kavramsal boyutla sınırlı olmak üzere İtalyanca eserlerden yararlanılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde, ceza hukukunda "ihlal" ve ihlalin hukuki sonucu olarak "müeyyide" ve "tedbir" kavramlarına yer verilmiştir. Bu kapsamda önce müeyyide kavramı açıklanmaya çalışılmış, müeyyidenin anlamı ve müeyyide türleri incelenmiş; daha sonra tedbir kavramına ve bu kavramın anlam ve türlerine değinilmiştir. Güvenlik tedbirlerinin "ihlale önlem" anlamında ceza hukukuna özgü bir tedbir türü olduğu düşüncesinin alt yapısını, birinci bölümde yer verilen müeyyide ve tedbir ayrımı oluşturmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümünde güvenlik tedbirleri kavramı, tedbirlerin uygulanma koşulları, özellikleri ve türleri inceleme konusu yapılmıştır. Bu bölümde güvenlik tedbirleri kavramı açıklanırken güvenlik tedbirlerinin anlamına, meşruiyet temeline, hukuki niteliğine, ilkelerine ve tarihsel kökenine ilişkin bilgiler verilmiştir. Ayrıca güvenlik tedbirlerinin özellikleri içerisinde, aynı zamanda kavramın özünü de oluşturan tehlikelilik kavramı üzerinde önemle durulmuş, tedbir açısından "tehlikeli hal" açıklanmıştır. Keza bu bölümde güvenlik tedbirlerinin türleri, maddi hukuk boyutuyla, yöneldiği hukuki değere ve uygulandığı zaman dilimine göre ikiye ayrılmış; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda sınıflandırılmayan güvenlik tedbirleri için bir "tedbirler kategorisi" oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu bölümde ayrıca suçun hukuki sonuçları sistemine yer verilerek tek izli, iki izli ve çok izli hukuki sonuçlar sistemine ilişkin özellikler incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde güvenlik tedbirleri muhakemesi kavram ve içerik yönüyle ele alınmış; bu kapsamda tedbir muhakemesinin temel özellikleri ile türleri incelenmiştir. Türk hukukunda bağımsız bir güvenlik tedbiri muhakemesi usulü benimsenmediği için güvenlik tedbirleri muhakemesinin türleri, Alman hukukunda yer verilen bağımsız tedbir muhakemesi ile Türk hukukunda geçerli olan bağımlı tedbir muhakemesinin karşılaştırılması amacıyla ikiye ayrılmıştır. Bağımsız tedbir muhakemesi başlığı altında Türk hukukuna genel anlamda yabancı olan fakat hukukumuzda da ileride uygulanmasının isabetli olacağını düşündüğümüz, kendine özgü yargılama kurallarına değinilmiştir. Bu bölümde ayrıca genel anlamda bağımlı tedbir muhakemesi görünümünde olan Türk hukukunda güvenlik tedbirlerinin türlerine özgü muhakeme usulüne yer verilmiş; nihayet şekli ceza hukukundaki koruma tedbirleri ile maddi ceza hukukundaki güvenlik tedbirleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Security measures are measures special to criminal law in addition to penalties imposed by the criminal law against crimes. In the system of two-track legal consequences of the criminal law, there are penalties to be imposed on the perpetrator in one hand, and the security measures to be applied to the socially dangerous perpetrator on the other. The subject of this thesis study consists of security measures that is the "second track of criminal law" as per its material and procedural law aspect. The study consists of three sections. In the first section "theory of the legal results of crime", in the second section "security measures theory", in the third section "security measures procedure" are analyzed. In addition to the mother tongue in the preparation of the thesis, some works have been used in German, partly in English and, in conceptual dimension, Italian. In the first section of the study, the terms "violation" in criminal law and "sanction" and "measure" as the result of violation are included. In this context, first the term of sanction is tried to be explained, the meaning of the sanction and types thereof are analyzed, then the term of measure and the meaning and types thereof are referred to. The sub-structure of the notion that security measure is a type of measure specific to the criminal law in terms of "preventing the violation" constitutes the separation between the sanctions and measures given in the first section. In the second part of the study, the concept of security measures, the conditions of application of the measures, characteristics and types are examined. In this section, when explaining the concept of security measures, information about the meaning of the security measures, the basis of legitimacy, the legal nature, principles and historical origin is given. In addition, within the characteristics of the security measures, the concept of the dangerousness which constitutes the essence of the concept is also emphasized and the "dangerous situation" with respect to the measure is explained. Likewise, in this section, the types of security measures are divided into two according to the material law, the legal value it has been directed and the time period in which it is applied, and a category of measures has been tried to be established for the security measures not classified in Turkish Criminal Code No. 5237. This chapter also examines the legal consequences of the crime and examines the characteristics of the system of single-track, two-track and multi-track legal results. In the third part of the study, the procedure of security measures is examined in terms of concept and content, and in this context the basic features and types of measure reasoning are examined. Since an independent security measure procedure has not been adopted in Turkish law, the types of reasoning of the security measures have been divided into two groups in order to compare the independent measure procedure in German law and the dependent measure procedure applicable in Turkish law. Under the heading of independent measure procedure, the rules of specific jurisdiction, which are generally foreign to Turkish law, but which we think will be appropriate to apply in the future in our law, have been mentioned. In this section, the reasoning procedure, which is specific to the types of security measures, which are generally in the form of a dependent measure judgment in Turkish Law has been mentioned, and finally the relationship between the protection measures in the procedural criminal law and the security measures in the material criminal law are examined.