Normatif güç Avrupa Birliği söylemi bağlamında Avrupa Birliği'nde insan hakları normları ve dış politika uygulamaları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ KAYA

Danışman: FUNDA KESKİN ATA

Özet:

Bu tezde, normatif söylemin Avrupa Birliği (AB) tarafından dış politika alanında nasıl üretildiği ve uygulandığı kritik bir bakış açısıyla analiz edilmiştir. Bu amaçla ilk önce normatif güç kavramının teorik anlamda neye tekabül ettiği ve sivil ve yumuşak güç kavramlarından olan farkı, AB'nin merkeze alındığı bir analizle açıklanmıştır. Tezin ikinci bölümünde; AB'nin normatif değerleri tarihsel ve hukuksal olarak irdelenmiştir. Bu bağlamda, üçüncü bölümdeyse insan hakları normlarının konumlanışı diplomatik bir bakış açısıyla incelenmiştir. Buna ek olarak; Ian Manners'ın normatif güç teorisi bağlamında AB tarafından üretilen politikaların nasıl araçsallaştırıldığı ve uygulandığı sorularak araştırılmıştır. Normatif güç konsepti temelinde; insan hakları normlarının küresel politikada bir etkileme aracı olarak kullanımı; 'Türkiye'nin AB'ye Katılım Süreci', 'AB'nin Afrika'ya Yaptığı Kalkınma Yardımları' ile 'AB'nin Akdeniz Bölgesi'ne Yönelik Normatif Politikaları' örnekleriyle incelenmiştir. Sonuç olarak; AB, insan hakları normlarını reel politiğin bir parçası olarak normatif güç konsepti içerisinde kullanırken; aslında iyi bir biçimde kurgulanmış olan barış ve istikrarın tahkimini meşruiyet aracı olarak bu normlarla meşrulaştırmaktadır. In this thesis, it is critically analyzed how normative discourse is created and implemented by European Union (EU) in the field of foreign policy. With the abovementioned aim, it is explained what theoretically does the "normative power" correspond to the EU and what does it mean regarding the EU. In the second part of the thesis, the human rights norms are historically and legally analyzed in terms of EU's agreements, reports and declarations. In the third part, the policies in EU have been investigated concerning the concept of Ian Manners' normative power theory by asking how these policies are instrumentalised and implemented. Thus, on the basis of normative power concept the use of human rights norms in the global politics as an influence tool has been studied with the examples of 'Turkey's Accession Process to EU', 'EU's Development Assistance to Africa' and 'EU's Normative Policies Towards Mediterranean Region'. In conclusion, it has been tried to be seen that the EU uses human rights norms in the concept of normative power as an instrument for its reel politic interests, rather than for its internalized normative values. EU legitimizes its foreign policies by consolidating of its "well-established" peace and stability.