Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SÜLEYMAN CEM ÖNEY
Danışman: Abdurrahman Saygılı
Özet:
Kölelik, tarihsel süreçte başlangıcı belirlenemeyecek kadar eski bir kurumdur. Bu kurum günümüzde varlığını hem klasik hem de modern şekilde sürdürmektedir. Yapısından kaynaklı olarak hukuk ve insan haklarının yanında tarih, ekonomi, sosyoloji gibi diğer disiplinlerinde de alanına girmektedir. Bu çalışmada ise kölelik kurumunun diğer disiplinlerle bağı gözetilerek varlık sebebinin açıklanmaya ve insan hakları açısından tanımlanmaya çalışılmıştır. Sonuçta, köleliğin en temel varlık sebebinin ekonomik gerekçelerle gerçekleştiği ve kişiyi mal statüsünde tutan duruma karşılık geldiği görülmüştür. Tarihsel süreçte yerleşik hayatla başlayan kölelik, antik doğu uygarlıkları, Antik Yunan, Antik Roma, Orta Çağ ve Transatlantik Köle Ticareti döneminde de devam etmiştir. 20. Yüzyıl gelindiğinde hem ulusal hem de uluslararası alanda yasaklanmaya başlanmışsa da günümüzde kölelik ve modern kölelik uygulamaları halen vardır. Köleliğin devam etmesinde de yasaklanmasında ekonomik ve sosyal şartların tahmin edilenden daha belirleyici bulunduğu ve hukukun siyasetle ilişkisinin de bu şartlara göre ilerlediği görülmektedir. Modern açıdan insan hakları kavramının ortaya çıkmasından sonra kölelik bir insan hakkı ihlali olarak tanımlanmıştır. Bu tanım insan haklarına ilişkin bir çok uluslararası sözleşme ve ulusal anayasalarda yer almaktadır. Bu çalışmada kölelik öncelikle tarihsel süreçte öncelikle hukuki ve diğer disiplinler açıdan ele alınmıştır. Daha sonra uluslararası insan hakları metinleri ve özellikle de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararlarına göre tanımlanmaya çalışılmış ve günümüzdeki kölelik ve modern kölelik uygulamalarına yer verilmiştir.