MİYOSEN HİMMETOĞLU FORMASYONU (GÖYNÜK BOLU) ORGANİK KAYAÇLARININ ORGANİK JEOKİMYASAL YÖNDEN İNCELENMESİ


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yasemin GEZE

Danışman: ALİ SARI

Özet:

Bolu ili Göynük ilçesinin güneyinde yer alan Himmetoğlu havzası, küçük bir göl havzası özelliğinde olup havzanın yakın çevresinde Mesozoik ve Senozoik birimleri çökelmiştir. Mesozoik Geç Kretase yaşlı, yer yer kumtaşı ve silttaşı ardalanmalı ve marn litolojisindeki Seben formasyonu ve yine Geç Kretase yaşlı hakim litolojisi kumtaşı olan Taraklı formasyonu ile temsil edilmektedir. Senozoik ise Erken Paleosen yaşlı resifal kreçtaşlarından oluşan Selvipınar formasyonu, Orta-Geç Paleosen-Erken.Eosen yaşlı ve havzada regresyon kontrolünde çökelen karasal kırıntılı birimlerden oluşan Kızılçay formasyonu ve bu formasyon üzerine açısal uyumsuzlukla gelen Geç Miyosen yaşlı Himmetoğlu formasyonlarından oluşmaktadır.Tipik göl ve bataklık tortullarıyla temsil olunan Himmetoğlu formasyonu çökellerinin bitümlü şeyl içermesi nedeniyle çalışmalar bu birim üzerinde yoğunlaştırılmıştır. Formasyonda Himmetoğlu açık kömür işletmesinde bitümlü şeyl seviyelerinin ve kömür damarlarının net şekilde gözlenmesi nedeniyle işletme içindeki istiflerde örneklemeler yapılmıştır. Birimin hidrokarbon potansiyelini, organik maddenin olgunluğunu, tipini ve miktarını belirlemek için güncel organik jeokimyasal veriler kullanılmıştır. Himmetoğlu formasyonu, potansiyel kaynak kaya açısından yeterli organik madde içeriğine sahip olup formasyona ait bitümlü şeyl ve kömürler çok iyi ve mükemmel kayanak kayadırlar. Kerojen tipleri; Tip-I, Tip-II ve Tip-III olan birimin olgunluk seviyesi henüz diyajenez aşamasındadır.