Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hakan ÖZTÜRK
Danışman: NAHİDE BOZKURT
Özet:Öztürk, Hakan, Cumhuriyet dönemi İslâm tarihi çalışmalarında Hz. Muhammed tasavvuru (1923–1938), Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. Nahide BOZKURT, X+294 s. ÖZET Cumhuriyet Dönemi (1923–1938) yılları Türk ve İslâm Tarihi açısından önemli bir yere sahiptir. Bu dönem toplumun her alanında atılım yapma ve dünyadaki yeniliklere uyma çabası içinde geçmiştir. Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk her alanda olduğu gibi İslâm Dini’nin halka doğru bir şekilde öğretilmesi ve dinin peygamberi Hz. Muhammed’in de batıl hikâyelerden arındırılarak, örnek yanlarının halka gösterilmesi üzerinde durmuştur. Kendisi de bu konu ile ilgili pek çok kitap okumuştur. Kısa bir dönem olmasına rağmen çok fazla çalışma yapılmıştır. Bu çalışmamızda İslâm Tarihi ve Hz. Muhammed’in hayatı ile ilgili olanları konu edindik. Dönemimizde bir taraftan yabancı dillerden çeviriler yapılırken diğer taraftan bilinçsiz ve taraflı olarak Hz. Muhammed’e saldırı amaçlı yazılan çalışmalara da reddiyeler yazılmıştır. Dönemimizde yazılmış veya eseri yayınlanmış belli başlı yazarlar; Lütfullah Ahmed, Ahmed Hamdi Akseki, Ahmed Refik Altınay, Ebu Rıdvan Mustafa Sadık Vicdanî, Mehmet Ziya, Yusuf Ziya Yörükan, Mustafa Takî, Kılıçzâde Hakkı, Aksekili Mustafa Hakkı, Muhmud Esad, İsmail Fennî, Tâhirü’l-Mevlevî Olgun’dan oluşmaktadır. Yazarların çoğunluğu önsözlerinde Hz. Muhammed’in hayatının doğru şekilde yazılması gerektiğini savunmuşlardır. Ancak bir kaçı müstesna klasik sistemden kendilerini kurtaramamışlar ve rivayetler arasından seçmeler yaparak eserlerini meydana getirmişlerdir. Kılıçzâde gibi tamamen mevcudu eleştiren yeni fikir ve görüşler öne sürenler de olmuştur.Öztürk, Hakan, The imagination of the prophet Muhammad in history of Islam works in the republican period (1923-1938), Ph D, Advisor: Professor Nahide BOZKURT, X+294 p. ABSTRACT The Republican Period (1923-1938) has an important place for both Turkish and Islamic History. This period passed in an attempt to make progress in all strata of society and to adapt to the advancements in the world. Mustafa Kemal Atatürk, the founder of Turkish Republic, as was seen in all fields, paid attention to the sound teaching of Islam to people, and to illustrate the exemplary aspects of the Prophet Muhammad to them by purifying him from superstitious legends. He, too, read many books about this matter. Though it was a short period, many works were composed in this period. In this study, we have dealt with these works concerning with Islamic history and the life of the Prophet Muhammad. While translations were made in this period on the one hand, the refutations were compiled against the works intentionally written to attack the Prophet Muhammad on the other. The authors whose works were published in the Republican period are mainly as follows: : Lütfullah Ahmed, Ahmed Hamdi Akseki, Ahmed Refik Altınay, Ebu Rıdvan Mustafa Sadık Vicdanî, Mehmet Ziya, Yusuf Ziya Yörükan, Mustafa Takî, Kılıçzâde Hakkı, Aksekili Mustafa Hakkı, Muhmud Esad, İsmail Fennî, Tâhirü’l-Mevlevî Olgun. Most of these authors argued in the introduction of their works that the biography of the Prophet Muhammad must be written correctly. However, except for a few, they could not keep away from the classic system, thus composing their works by making choice between the accounts. Nevertheless, there also existed those, like Kılıçzâde, who put forward new ideas and views which completely criticized the then situation.