Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UTKU EREN BAĞCI
Danışman: NURİ YAVAN
Özet:Bu çalışmanın amacı, gıda perakendeciliği sektöründe faaliyet gösteren geleneksel perakendeciler ile yerel market zincirlerinin büyük bir finansal ve teknolojik güce sahip küresel ve ulusal market zincirlerinin faaliyetlerinden nasıl etkilendiğini ve bu etkilere karşı nasıl stratejiler izlediklerini ortaya koymaktır. Türkiye'de geleneksel marketler ile yerel zincirlerin küresel ve ulusal perakende zincirleriyle kent ölçeğinde nasıl rekabet ettikleri ve ayakta kalabilmek adına nasıl stratejiler geliştirdikleri ihmal edilen bir alan olmuştur. Dolayısıyla bu çalışmada geleneksel firmalar ile yerel perakende zincirlerinin küresel ve ulusal organize perakende zincirleri karşısında faaliyetlerini sürdürmek ve varlığını devam ettirebilmek adına uyguladığı stratejiler Katz'ın (2004) önermiş olduğu resilience (dayanıklılık), reworking (yeniden uyarlanma) ve resistance (direnme) üçlü çerçevesi kullanılarak analiz edilmektedir. Ayrıca bu üçlü çerçevenin yanı sıra yerel perakendecilerin ulusal ve küresel zincirler karşısında elde ettiği bazı rekabetçi avantajlar, teritoryal gömülülük (territorial embededdness) kavramı bağlamında açıklanmaktadır. Bu amaçla Eskişehir'de faaliyet gösteren gıda perakendecilerine ait veriler temel alınarak CBS ortamında Eskişehir'de yer alan bakkal ve marketlerin coğrafi dağılımı ve yer seçim özellikleri analiz edilmiştir. İkinci ve en önemli aşamada ise, Eskişehir'deki bakkallar, marketler ve yerel market zincirleriyle yüz yüze derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Son olarak uygulanan mülakat sorularına bakkalların, marketlerin ve yerel market zincirlerinin vermiş olduğu yanıtlar Katz'ın üçlü kuramsal çerçevesi olan "dayanma", "yeniden uyarlama" ve "direnme" kavramları ile "yerel gömülülük" çerçevesi altında değerlendirilip, elde edilen sözel nitel veriler kodlama, temalaştırma ve tanımlama yoluyla çözümlenmiştir. Bu sonuçlara göre, geleneksel bakkal ve marketler ile yerel market zincirlerinin ulusal ve küresel market zincirlerine karşı gerçekleştirmiş olduğu stratejilerin yaygın olarak dayanma (esneklik) ve yeniden uyarlanma kapsamında olduğu görülmekteyken diğer yandan direnme gıda perakendecilerinin neredeyse hiç uygulamadıkları bir stratejidir. The aim of this study is to show how traditional retailers and local market chains operating in the food retail sector are affected by the activities of global and national market chains with a great financial and technological power and how they follow strategies against these effects. In Turkey, there has been a neglected area that how traditional retailers and local market chains compete and develop strategies in order to survive against national and global retail chains at the urban scale. Therefore, in this study, the strategies applied by traditional firms and local retail chains in the face of global and national organized retail chains to operate and maintain their existence are analyzed using the resilience, reworking and resistance triple framework proposed by Katz (2004). Moreover, some of the competitive advantages that local retailers have in the face of national and global chains, as well as these triple frames, are explained in the context of territorial embededness. For this purpose, based on the data of food retailers operating in Eskişehir, the geographical distribution of markets and grocery stores in Eskişehir and the location selection features were analyzed in GIS environment. In the second and most important stage, in-depth interviews were held face-to-face with the markets, grocery stores and local market chains in Eskisehir. Finally, the responses to the interview questions given by grocery stores, markets and local market chains were evaluated under the concept of "resilience", "re-working" and "resistance" that Katz's triple theoretical framework and the concept of territorial embeddedness and the obtained qualitative data analyzed by coding, theming and defination. According to these results, the strategies that traditional groceries and markets and local market chains have made against national and global market chains are often seen as resilience and reworking, on the other hand, resistance is a almost unapplied strategy for food retailers.