Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DEMET KIL
Danışman: ÖMER KUTLU
Özet:Bu araştırmada ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin PIRLS'te yer alan bilişsel sınıflamaya göre oluşturulmuş açık uçlu maddelerle okuduğunu anlama başarıları ölçülmüştür. Öğrencilerin okuduğunu anlama başarıları ile okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri, bireysel ve aile özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yordayıcı korelasyon türünde tasarlanan araştırmanın çalışma grubu, Ankara ili Çankaya, Gölbaşı ve Keçiören ilçelerinde 2019-2020 eğitim-öğretim yılında ortaokul 5. sınıfta okuyan 592 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama araçları, araştırma sürecinde geliştirilen okuduğunu anlama başarı testi, öğrenci bilgi anketi, dereceli puanlama anahtarı ve okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanteridir. Verilerin çözümlenmesinde Tek Yönlü ANOVA ve hiyerarşik regresyon tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgularda, çalışma grubundaki öğrencilerin okuduğunu anlama başarıları ile üstbilişsel stratejik farkındalıkları, üst sosyoekonomik düzeyde olan öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık göstermiştir. Öğrencilerin okuduğunu anlama başarısını yordayan faktörler ise okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyi, cinsiyet, ders kitabı dışında kendine ait kitap sayısı, internet kullanım süresi, kitap okumaya ayrılan zaman, baba eğitim durumlarıdır. Çalışma grubundaki öğrencilerin okuduğunu anlama başarısını en fazla yordayan değişken okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıkları düzeyleridir. Ayrıca çalışma grubundaki 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarı testindeki PIRLS sınıflamasında yer alan, üst düzey düşünme becerilerini kullanmaları gerektiren üçüncü ve dördüncü düzeylerdeki puanlarda, en doğru yanıt veren öğrenci sayılarının oldukça az olduğu gözlenmiştir. Çalışma grubundaki öğrencilerin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanterindeki okuma stratejilerini destekleme, problem çözme stratejileri ve genel okuma stratejileri puan ortalamaları her alt boyut için orta düzeydedir. Anahtar Sözcükler: Okuduğunu anlama başarısı, öğrenci başarısı, dereceli puanlama anahtarı, okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık, regresyon In this study, the reading comprehension achievement of middle school 5th grade students were measured with open-ended items created according to the cognitive classification in PIRLS. It was aimed to examine the relationships between students' reading comprehension achievement and metacognitive awareness of reading strategies levels, individual and family characteristics. The study group of the study, which was designed in the predictive correlation type, consists of 592 students studying in the 5th grade of secondary school in the 2019-2020 academic year in Çankaya, Gölbaşı and Keçiören districts of Ankara. Data collection tools are reading comprehension achievement test, student knowledge questionnaire, scoring rubric and metacognitive awareness of reading strategies inventory developed during the research process. One Way ANOVA and hierarchical regression techniques were used to analyze the data. In the findings obtained from the study, the reading comprehension achievement of the students in the study group and the metacognitive strategic awareness showed a significant difference in favor of the students with high socioeconomic levels. The factors that predict students' success in reading comprehension are metacognitive awareness of reading strategies level, gender, the number of own books other than the textbook, the duration of internet use, the time spent for reading, and the educational status of the father. The variable that predicts the reading comprehension achievement of the students in the study group the most is their metacognitive awareness level of reading strategies. In addition, it was observed that the number of students who answered the most correctly was quite low in the scores at the third and fourth levels in the PIRLS classification in the reading comprehension achievement test of the 5th grade students in the study group, which required them to use their higher-level cognitive skills. The reading strategies of the students in the study group were at the middle level for each subscale of the mean scores in the metacognitive awareness of reading strategies inventory, Global Reading Strategies, Problem-Solving Strategies and Support Reading Strategies. Keywords: Reading comprehension achievement, student achievement, scoring rubric, reading strategies metacognitive awareness, regression