Türkiye Corylaceae ve Betulaceae familyaları polenlerinin biyokimyasal ve morfolojik özellikleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞENOL ALAN

Danışman: NUR MÜNEVVER PINAR

Özet:

Corylaceae ve Betulaceae taksonomik olarak problemleri olan familyalardır ve ülkemizde 13 tür ile temsil edilmektedirler. Türkiye Florası’nda ayrı birer familya olarak yer almalarına rağmen, günümüzde Corylaceae familyası Betulaceae içerisinde altfamilya olarak değerlendirilmektedir. Daha önceki çalışmalarda incelenen morfolojik karakterler bu familyanın sınıflandırılmasında farklı görüşlere neden olduğundan, yapılan bu çalışma ile polen morfolojik ve biyokimyasal özellikler kullanılarak bu familyanın sınıflandırılmasına farklı bir açıdan bakılmaya çalışılmıştır.Bu çalışmada Betulaceae familyasından 13 türe ait farklı lokalitelerden toplanmış 49 farklı bitki örneklerinin polen morfolojileri ışık mikroskobu ve taramalı (SEM), geçirmeli (TEM) elektron mikroskopları kullanılarak incelenmiştir. Aynı zamanda SDS-PAGE yöntemi ile elde edilen protein profilleri kullanılarak taksonlar birbirleri ile karşılaştırılmıştır.Işık mikroskobu incelemelerine göre polenler izopolar, aspidat, trizonoporat, tetrazonoporat ve pentazonoporattır. Polen şekli suboblattan sferoidale kadar değişmektedir. Amb şekli sirkular, triangular ve poligonal konkav optus, ornemantasyon granülattır. SEM incelemelerine göre ise ornamentasyon skabrat-mikrorugulat, granülat-perforat ve granülattır. Wodehouse yöntemi ölçümleri ve SEM ile elde edilen görüntülerden yararlanılarak Türkiye’de yayılışı olan Betulaceae familyası taksonları için palinolojik karakterleri içeren bir teşhis anahtarı oluşturulmuştur.Biyokimyasal incelemelere göre taksonlardan toplam 95 farklı bant elde edilmiştir. Bu bantlardan sadece 1 tanesi tüm familya üyelerinde ortaktır. Coryloideae alt familyası için bir, Betuloideae alt familyası için ise iki bant ortaktıAbstract Corylaceae and Betulaceae are families having taxonomically hardships and represented by 13 species in Turkey. As these families are regarded as separate families in Flora of Turkey, nowadays Corylaceae family is placed under Betulaceae family as subfamiliy. Morphological characters that investigated so far with the Betulaceae species have been led different opinion. With this study, different viewpoint have been made using pollen morphological and biochemical proporties.In this study, pollen morphologies of 49 plant specimen belong to 13 species were investigated using light microscope(LM), scanning and transmission electron microscope. Also taxa were compared based on protein profiles which separated by SDS-PAGE.According to LM investigations, pollen grains of Betulaceae are isopolar, aspidate, pollen shape from suboblata to prolate-spheroidale, amb circular, triangular, polygonal concav obtus, exine ornamentation granulate. According to SEM investigations ornamentation of pollens is scabrate-microrugulate, granulate-perforate and granulate. Identification key including palynological characters for Betulaceae family has been prepared using Wodehouse measurements and SEM microphotographs.According to biochemical investigations, 95 different bands have been identified. Only one of these is mutual in all family members. Respectively, one and two bands for Coryloideae and Betuloideae is mutual.