Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÜMİT DURU
Danışman: ERTUĞRUL MURAT ÖZGÜR
Özet:“Ankara’da Dershanelerin Dağılı+ı” adlı çalı+manın üç temel amacı var. Bunlar, Ankara +ehri örneğinde dershanelerin yıllara göre mekân üzerinde nasıl bir dağılı+ ve deği+im gösterdiğinin ara+tırılması; dershanelerin hangi etmenlerinin etkisiyle kurulu+ yeri/lokasyon seçtiklerinin saptanması ve dershanelerin etki alanlarının belirlenmesidir. Bu ara+tırmanın evrenini, Ankara’daki dershaneler ve bu dershanelere giden öğrenciler olu+turmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kayıtlarına göre 2006 yılı sonunda Ankara’da 489 dershane bulunmaktaydı. Ara+tırma için, bu dershanelerden 51’inde (%10) 1250 öğrenci üzerinde yer seçimi (lokasyon) faktörlerini belirlemek üzere anket uygulanmı+tır. Bu anket verileri SPSS istatistik programı yardımıyla analiz edilmi+tir. Bunların yanı sıra, öğretmen ve kurucular ile lokasyon faktörleri konusunda Yüz yüze görü+meler (mülakat) yapılmı+tır. Çalı+manın bir diğer önemli ayağını Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla dershane lokalizasyonlarının yapılması olu+turmaktadır. M.E.B.’den elde edilen adreslerin yardımıyla, Mapinfo CBS programında bu i+lem gerçekle+tirilmi+ ve bu altlık sayesinde çe+itli tematik haritalar üretilmi+tir. Ara+tırma sonucunda; dershanelerin önceleri Kızılay Merkezi + Sahası’nda toplanma eğilimi gösterdiği ancak daha sonraları Ankara’nın metropolitenle+me sürecine ve mekânsal büyümesine paralel olarak çevre semtlere doğru saçılma eğilimi içinde oldukları saptanmı+tır. Dershane sayılarının hızla artması; dershane kurmanın kolay olması, öğrenci/velilerin büyük bir bölümünün dershane olmadan sınavlarına kazanılamayacağına inanmaları ve genç-i+siz öğretmen sayılarının fazla olması etkili olmu+tur. Dershanelerin çevre semtlere mekânsal yayılımı/saçılması üzerinde ise; merkezde dershane giderlerinin (özellikle mülk ve kira bedellerinin) yüksekliği, dershane kurmaya uygun binaların sınırlılığı, büyüyen +ehirde dershanelere ula+manın zaman alması ve yorucu olması, güvenlik kaygıları gibi faktörler etkili olmu+tur. Ayrıca; bu çalı+mada, dershanelerin belli bir etki alanının olduğu da anla+ılmı+tır. Kızılay’daki dershanelerin tarihsel ve merkezilik nedenleriyle geni+ bir etki alanına sahip olduğu, bulunduğu Çankaya ilçesinin dı+ından da öğrenci çektiği gözlenmektedir. Ancak zamanla çevre semtlerde yeni 8 dershanelerin açılması Kızılay’ın etki alanında daralmalara yol açmı+tır. Diğer taraftan, Gölba+ı ve Keçiören’deki dershanelerin diğer bölgelerdeki dershanelere göre yakın çevrelerinden daha çok öğrenci çektikleri gözlenmektedir.