Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMET TALHA ÖZBEY
Danışman: HATİCE ORUÇ
Özet:Moğolların, hükümdarları Cengiz Han (1206-1227) önderliğinde karada kat ettiği mesafenin bir benzerine, bundan yaklaşık dört yüzyıl önce İskandinavlar Viking çağında (İS. 793-1066) zamanın bilinen ve ötesindeki coğrafya içerisindeki akınlarıyla ulaşmışlardı. Farklı bölgelerdeki İskandinavların bir kısmı akıncı hüviyetine bürünmüşken bir diğer kısmı da tüccar kimliğindedir. Ticaret ile uğraşan İskandinavların yerleşimleri doğal sonuç olarak ortaya çıkarken, istilaları takip eden süreçte yerleşime giden yol Vikingler için daha uzun, aynı zamanda da geçici olmuştur.Denizi ve denizciliği günlük yaşamlarının bir parçası olarak benimseyen İskandinavlar dünya tarihinde de denizcilikleri ile ön plana çıkmışlar, kültürler arası etkileşimin gayet sınırlı olduğu dönemin şartları içerisinde kendi yöntem ve teknolojilerini geliştirerek zamanlarının ötesine geçmişlerdir. Bu başarıda rol oynayan brinci derecedeki etmen Viking gemileridir. Kendilerine özgü tarzlarıyla farklı amaçlar için inşa ettikleri farklı tipte gemiler, çağlarının sembolü olmuş, kullandıkları sıra dışı seyir yardımcı materyalleri ile uzun mesafe yolculuklara çıkabilmişlerdir.İskandinav denizciliği, seyir ve gemi inşa tarzıyla beraber denizciliğin seviye atladığı geç dönem ortaçağ öncesindeki son basamaktadır. Arkeolojik kazılar sayesinde elde edilen birinci el kaynak değerindeki bilgiler ve diğer yazılı kaynaklar bu döneme ışık tutmaktadır. Vikingleri sadece yağmacı bir topluluk olarak gösteren Anglo-sakson kroniklerinin aksine İskandinavların dönemin coğrafyası içerisindeki faaliyetleri bunlar ile sınırlı değildir.Vikingler denizcilik kültür ve gelenekleri Viking çağı sonrasında da yaşamaya devam etmiştir. Günümüzde de Viking gemileri bir sembol olarak kullanılmakta ve bu kültürel geleneğe sahip çıkılmaktadır. AbstractAn equivalent of the distance covered on land by the Mongols leaded by their Emperor Genghis Khan (1206-1227 AD) had been achieved by the Scandinavians four centuries before the Mongols at the Viking Age (793-1066 AD) with their raids in the known geography at the time and beyond of it. While some of the Scandinavians in different regions assumed a raider identity, others were tradesmen.While the settlements of the trading Scandinavians took place as a natural consequence, the path to settlement after invasions was always longer for the Vikings and temporary at the same time. Scandinavians adopted sea and seamanship as a part of their daily lives and came into the prominence in the world history with their seamanship. They went beyond their time by developing their own methods and technologies within the conditions of their age where intercultural communication was quite limited. The primary factor behind this achievement was the Viking ships. Different types of ships they built for different purposes using their unique style were the symbols of their age and were able to cover long distance journeys with the extraordinary auxiliary navigation material they used.Scandinavian seamanship is the last step before the late middle age when seamanship had a breakthrough with the styles of navigation and ship building. First hand value information obtained by archaeological excavations and other written sources shed light to this period. Contrary to the anglo-saxon chronicles that depicted the Vikings as mere plunderer hordes, the activities of Scandinavians within the geography of the period were not limited with plunder.Vikings continued to enjoy seamanship culture and traditions even after the Viking age. The Viking ships are also used as a symbol today and this cultural tradition is protected.