Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İREM BÜŞRA DOĞAN
Danışman: Yener Ataseven
Özet:
Yaşamsal faaliyetler için en önemli
madde olan suyun bilinçsiz kullanımı, temiz içme suyu miktarının her geçen gün
azalmasına neden olmaktadır. Su kirliliği nedeniyle kullanılabilir su
kaynaklarının yetersizliği günümüzde ciddi bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır.
İçme ve kullanım için kaynak sağlayan su havzaları çeşitli nedenlerle
kirlenebilmektedir. Özellikle su havzalarında tarımsal üretim sürecinde,
bilinçsiz ilaçlama ve gübre kullanımı kirliliğin başlıca nedenleri olarak
gösterilmektedir.
Bu çalışma ile Ankara ili için önemli
içme suyu kaynaklarından biri olan Çubuk 2 Baraj Havzası’nda, tarımsal
faaliyetlerden dolayı yaşanabilecek olası sorunların tespit edilmesi amacı ile
tarımsal faaliyet yapan üreticilerin girdi kullanım düzey ve yöntemlerinin
incelenmesi, üreticilerin bu konudaki bilinç düzeyinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Ankara ili Çubuk 2 Baraj Havzası sınırları
içerisinde kalan köylerde tarımsal faaliyet yapan, Tam Sayım Yöntemi’ne göre
belirlenmiş 76 üretici ile yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Üreticilerin
bireysel özellikleri, tarımsal üretimde kullandıkları girdiler hakkında
bilgiler, su havzasındaki kirlilik hakkındaki düşünceleri, tutum ve
davranışları ile tarımsal üretimde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlar
hakkındaki çözüm önerileri incelenmiştir.
Araştırma bulgularına göre, havza
genelinde yasal kısıtlamalar bulunmasına rağmen, araştırmaya katılan
üreticilerin %80,77’si kimyasal ilaç ve %98,72’si kimyasal gübre
kullanmaktadır. Ayrıca, üreticilere kullandıkları girdilerin su kaynakları
üzerinde kalıntı bırakma durumları sorulduğunda üreticilerin %46,15’i kimyasal
ilaç kullanımının kalıntıya neden olmayacağını, %35,9’u kimyasal gübre
kullanımının su kaynaklarında kalıntıya neden olmayacağını belirtmiştir. Bu
sonuçlara göre, içme suyu havzalarının korunmasının ve sürdürülebilirliğin
sağlanması amacı ile yetkili kurumlar tarafından ilgili yasal zorunluluklar ve
bilinçli tarımsal faaliyetler hakkında üreticilerin bilgi seviyelerini
artıracak çalışmaların yapılması gerekliliği ortaya çıkmaktadır.