Engelli çocuğa sahip olan ve olmayan babaların aile işlevlerini algılamaları ile sosyal uyum düzeylerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖKÇEN AKINCI

Danışman: NERİMAN ARAL

Özet:

Bu araştırmada, engelli çocuğa sahip olan ve olmayan babaların aile işlevlerini algılamaları ile sosyal uyum düzeylerini incelemek, babaların aile işlevlerini algılamalarında ve sosyal uyumlarında bazı değişkenlerin etkili olup olmadığını belirlemek, engelli çocuğa sahip olan ve olmayan babaların aile işlevlerini algılamaları ile sosyal uyum düzeyleri arasındaki ilişkiyi saptamak amaçlanmıştır. Araştırmaya Ankara il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı'na ve Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam eden engelli çocuğu olan ve gönüllü olarak katılan 100 baba ile karşılaştırma grubu olarak Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ilköğretim okullarına devam eden aynı yaşlarda normal gelişim gösteren çocuğu olan ve gönüllü olarak katılan 100 baba olmak üzere toplam 200 baba dahil edilmiştir. Araştırmada çocuk, baba ve aile hakkında gerekli bilgileri toplayabilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen 'genel bilgi formu', babanın aile işlevlerine ilişkin algılarını değerlendirmek amacıyla Epstein, et al. (1983) tarafından geliştirilen Bulut (1990) tarafından Türkçe'ye uyarlanan 'Aile Değerlendirme Ölçeği' ile babaların sosyal uyum düzeylerini belirlemek amacıyla Özgüven (1992) tarafından geliştirilen Hacettepe Kişilik Envanteri'nin Sosyal Uyum Alt testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda engelli çocuğu olan ve olmayan babalar arasında aile içi ilişkileri değerlendirme biçimleri bakımından Aile Değerlendirme Ölçeğinin alt boyutlarında babanın yaşına göre anlamlı bir fark olmadığı (p>0,05) belirlenirken, Aile Değerlendirme Ölçeğinin bazı alt boyutlarında öğrenim durumu, sosyal güvence, çocuk sayısı, cinsiyet, çocuğun yaşı ve çocuğuna yeterli zaman ayırabilme durumunun anlamlı farklılık yarattığı bulunmuştur (p0,05) belirlenirken, babanın öğrenim durumu ve çocuklarına yeterli zaman ayırabilme durumlarına göre anlamlı farklılık yarattığı bulunmuştur (p<0,05). Babaların sosyal uyum düzeyleri arttıkça aile işlevlerini sağlıklı algılamaları da artmaktadır (p<0.01).