Lathyrus cinsinin Cicercula seksiyonundan bazı türlerin tohum kabuğu yapısı


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SONGÜL ŞAHİNOĞLU

Danışman: Hatice Nurhan Büyükkartal

Özet:

Türkiye'de bulunan Lathyrus L. cinsinin Cicercula seksiyonu içinde yer alan taksonlarından Lathyrus cicera L., Lathyrus pseudocicera Pamp., Lathyrus gorgoni Parl. var. gorgoni'de tohum kabuğu (testa)'nun yapısı incelenmiş, histolojik ve sitolojik farklılıklar ortaya çıkartılarak cinsin taksonomik problemlerinin çözümlenmesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Tohum kabuğu (testa) yapısı ışık mikroskobu ve geçirmeli elektron mikroskobu (TEM) ile incelenmiştir. Tohumların dış yüzünde çok kalın bir kutikula tabakasının bulunduğu ve oldukça koyu boyandığı gözlenmiştir. Üç türde de testa; oldukça uzun, kalın çeperli ve vakuollerinde bol miktarda tanin bulunan birkaç sıra makrosklereid tabakasından oluşmaktadır. L. pseudocicera Pamp.'da, L. cicera L. ve L. gorgoni Parl. var. gorgoni'ye göre makrosklereid hücrelerinin dış kısma doğru daha az hafif çıkıntılı olduğu saptanmıştır. Üç türde de hücre arası boşlukları çok olan, makara şeklindeki bir sıra osteosklereid tabakası yer almaktadır. L. pseudocicera Pamp.'da ara tabaka kalınlığının diğer iki türe göre daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Üç türde de depolama işini yapan endosperm hücrelerinin çokgen şekilli oldukları gözlenmiştir. Türkiye'de bulunan Lathyrus L. cinsinin Cicercula seksiyonu içinde yer alan taksonlarından Lathyrus cicera L., Lathyrus pseudocicera Pamp., Lathyrus gorgoni Parl. var. gorgoni'de ve diğer türler üzerinde devam eden çalışmalarımızla taksonların akrabalık düzeylerinin belirlenmesine katkıda bulunulacaktır.Abstract The testas of the taxons that are included in the Cicercula section of Lathyrus L. genus in Turkey have been examined. The taxons used could be listed as Lathyrus cicera L., Lathyrus pseudocicera Pamp., Lathyrus gorgoni Parl. var. gorgoni. The purpose of this research was to find solutions to the taxonomic problems of the genus by revealing the histological and cytological differences. Seed coat structure is examined by light microscope and transmission electron microscope (TEM). It is observed that the external of seeds is dark coloured and has a very thick cuticula layer. In all of three species the seed coat is composed of a few line macrosklereid layer which has too much tannin in the vacuoles. These macrosklereids are quite long and have a thick wall. External of the macrosklereid cells of L. pseudocicera Pamp. is more light prominent than L. cicera L. and L. gorgoni Parl. var. gorgoni. All of three species has a line osteosklereid layer which is hourglass shaped and the intercellular space is wide. The crushed parenchyma cell layer of L. pseudocicera Pamp. is thicker than the other two species. In three species endosperm cells are polygon shaped and do the storage. On our continuing studies we will view the relationship level between L. cicera L., L. pseudocicera Pamp., L. gorgoni Parl. var. gorgoni and other species.