Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi Ve Bitki Besleme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nihal Ceren Alıcı Sungur
Danışman: Ayten Namlı
Özet:
Vermikompost
kullanımı sürdürülebilir tarım uygulamaları için önemli parametrelerden olan
toprak organik maddesi ve toprak mikrobiyal canlılığını arttırmak üzere
kullanılacak en etkili yollardan biridir. Bu çalışmanın amacı, arpa (Hordeum
vulgare L.) ekim alanı, arpa üretimi ve arpa tüketiminde dünyada önemli
ülkeler arasında yer alan ülkemizde arpa yetiştiriciliğinde kimyasal gübrelerle
birlikte yapılacak vermikompost uygulamalarının arpa verim ve kalite
parametreleri üzerine etkilerinin araştırılmasıdır. Çalışmada arpada verim ve
kalite parametreleri yanında bazı toprak kimyasal ve biyolojik özellikleri de
incelenmiştir. Çalışma Ekim 2021-Temmuz 2022 tarihleri arasında tarla denemesi
olarak yürütülmüştür. Kurulan tarla denemesinde arpa yetiştiriciliğinde gerekli
toplam azot (N) miktarı hesabı üzerinden azalan dozlarda kimyasal gübre (%100,
%75, %50 ve 0) ile artan dozlarda vermikompost (0, %25, %50 ve %100) uygulamaları
yapılmıştır. Tarla denemesinden elde edilen sonuçlara göre arpada verim
parametrelerinden, bitki boyu, bitki sap kalınlığı, başakta tane sayısı ve
toplam tane ağırlığı için en iyi sonuçlar kimyasal gübrenin %50 azaltılarak
vermikompostun %50 oranında kullanıldığı uygulamadan elde edilmiştir. Arpa
kalite parametrelerinden tane azot ve protein içeriği yine aynı uygulama
sonucunda en yüksek değerine ulaşmıştır. Yapılan çalışmada kontrollü üretilmiş
ve taze kullanımına dikkat edilmiş vermikompost kimyasal gübre kullanım dozunu
azaltmakla birlikte iyi bir toprak düzenleyici görevi görmüş bu da arpada verim
ve kalite parametreleri açısından önemli düzeyde artış sağlamıştır. Toprak analiz
sonuçlarına bakıldığında vermikompost uygulamaları toprak kimyasal
özelliklerinden toplam azot ve ekstrakte edilebilir potasyum miktarını arttırmıştır.
Vermikompost uygulamalarının toprak biyolojik özelliklerinden toprak mikroorganizmalarının
aktivitesinin göstergesi olan toprak solunumu ve mikrobiyal biyokütle karbonu üzerinde
de olumlu etkileri olduğu görülmüştür.