Ahlak yasasından dünya yurttaşlığı tasarımına geçiş olanağı olarak Kant'ın özgürlük kavramı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DİDEM DELİCE

Danışman: ERTUĞRUL RUFAYİ TURAN

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Kant'ın etik ve politik metinleri dikkate alındığında, metinlerin ortak teması özgürlük kavramının çevresinde gelişir. Özgürlük kavramı Kant'ın felsefesinin hem başlangıcıdır hem de sonucudur. Etik özgürlük ile yurttaş özgürlüğü aynı şeydir. Kant'ın ebedi barış (perpetual peace) düşüncesi, toplumsal çatışmalara ve uluslararası savaşa son vermeyi amaçlar. Barış düşüncesi devletlerin üstünde yer alan anayasal cumhuriyetler birliği düşüncesi ile tamamlanır. Böylece Kant, hukuk felsefesindeki en temel keşfi sayılabilecek ?hukukun üstünlüğü? düşüncesini bireyler arası ilişkinin ölçütünden devletlerarası ilişkinin ölçütüne taşır. Anayasaya dayalı düzen, bireylerin ve devletlerin barış ve huzur içinde yaşamasını sağlayacaktır. Hukukun üstünlüğü öğretisi, her türden otorite keyfiyetine karşı yurttaşın korunmasını amaçlamaktadır. Böylece hukuk devletinin, insanların özgürlüklerinin ve özgürlükten doğan haklarının korunmasından başka bir amacı yoktur. Kant'ın hukuk ve politika felsefesinde vardığı hukuk yasalarının amacı ile onun ahlak felsefesinde vardığı ahlak yasasının amacı aynı anlam ve içeriktedir. Her ikisi de kişinin özerkliğinin ve varlığının korunmasını en üst iyi olarak gözler. Bu nedenle birbirlerini gerektirirler. Kant'ın varsaydığı gibi, bir devletin hukuksal yasaları yurttaşlarının ahlaklı olmasına dayanır. Böylece devletin ereği, yurttaşlarının ahlaklı yaşayabilmesini sağlamaktır. Kişinin ahlaklı yaşayabilmesinin koşulu da onun özgür olmasıdır. Kişinin özgürlüğü sorunu, hukuksal bir sorun olmaktan önce, bir ahlak sorunudur. Kant'ın ahlak metafiziğine göre kişinin ahlaki eylemde bulunmasının tek koşulu, onun ahlak yasasına bağlı eylemde bulunmasıdır. Ahlak yasasına göre eylemde bulunmak, özgürlük ilkesinden dolayıdır. Özgürlük kişinin ahlaklı eylemde bulunmasının koşulu olduğuna göre, hukuk kişinin özgürlüğünü amaçladığında ahlaklı yaşamasını da amaçlamış olmaktadır. Bu bağlamda özgürlük kavramı aracılığıyla Kant'ın ahlak felsefesi ile hukuk ve politika felsefesinin içten birbirine bağlı olduğu ve birbirlerini gerektirdiği anlaşılır olmaktadır. AbstractWhen Kant?s ethical and political texts are taken into consideration. The common theme of these texts develops around the concept of freedom. The concept of freedom is both the beginning and the result of Kant?s philosophy. Ethical freedom and individual freedom are the same concepts. Kant?s idea of perpetual peace aims to put an end to social conflicts and international war. The idea of peace is completed through ?the idea of constitutional association of republics, which is above the states. Kant, therefore, extends the idea of the ?rule of law?, which can be regarded as his very fundamental discovery in philosophy of law, from being the criterion of the relations between individuals to being the criterion of interstate relationship. Order that relies on a constitution will enable individuals and states to live in harmony and peace. The teaching of the rule of law aims to protect the citizen against all kinds of authority?s arbitrary acts. Thus a state governed by the law has no purpose but to protect individuals? freedom and their rights resulting from it. Both the purpose of law that Kant reached in his philosophy of law and politics and the purpose of moral law he reached in his ethics have the same meaning and content. Both observe the protection of one?s existence and autonomy as the highest goal to be achieved. Therefore, they require each other. As Kant assumed, a state?s legitimate laws depend upon its citizens? having morality. A state?s goal is, therefore, to enable its citizens to live a moral life. The problem of one?s freedom is a moral issue, rather than being a legal one. According to Kant?s metaphysic of ethics, the only condition of one?s performing a moral act is one?s acting according to moral law. Acting according to the moral law is a result of the principle of freedom. Since freedom is the condition for one?s moral act, when law aims one?s freedom, it also aims at their moral life. In this respect, through the concept of freedom it is understood that Kant?s ethics and his philosophy of law and politics are connected and they require one another.