Dairesel dizilimli mikrotremorlar ve SPAC yöntemi ile yakın yüzey S dalgası hız yapısının belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA EZGİ EKİNCİOĞLU

Danışman: SELMA KADIOĞLU

Özet:

Yüzey dalgalarının dispersiyonu hızları tabaka kalınlığı, P, S dalga ve yoğunlukparametrelerine bağlıdır ve dispersiyon eğrisi kullanılarak yakın yüzey S dalga hız yapısıbelirlenebilir. Bu amaçla, aktif ve pasif kaynaklı birçok yöntem geliştirilmiştir. Bu tezçalışmasında, pasif kaynaklı Uzaysal Özilişki (SPAC) yöntemi ile Rayleigh dalgasıdispersiyon eğrisi hesaplanmıştır. Bir-boyutlu modellere ait P, S dalga hızları, tabakakalınlıkları ve yoğunlukları verilerek hızlı delta dizey yöntemi ile Rayleigh dalgasıdispersiyon eğrileri hesaplamaları yapılmış ve parametre değişimine göre dispersiyon eğrisideğişimleri incelenmiştir. Ankara Etimesgut Şeker Fabrikası arazisinde dairesel dizilimliivmeölçerler kullanılarak pasif kaynaklı titreşimler SPAC uygulaması için kaydedilmiştir. Sonolarak, en küçük kareler ters çözüm yöntemi ile arazi verisi ve kuramsal bir-boyutlu S dalgahız yapısı ortaya konulmuştur. Buna ek olarak, SPAC yönteminin uygulanması ve dispersiyoneğrisinin modellenmesi ile ilgili FORTRAN bilgisayar programları yazılmıştır.AbstractDispersion properties of surface waves depends on layer thickness, P, S wave velocities anddensity parameters. Near surface S wave velocity structure can be estimated from thedispersion curves derived from the Rayleigh waves. For this aim, a lot of methods which useactive or passive source have been developed. In this study, the Rayleigh wave near surfacedispersion curves have been estimated by the appilication of spatial autocorrelation (SPAC)method that uses passive sources. One-dimensional theoretical Rayleigh wave dispersioncurves fort he parameters of P, S wave velocities, layer thickness and density have beencomputed by using fast delta matrix method, and the variation of dispersion curves have beenexamined in view of these parameters. Passive source microtremors were recorded by usingcircular array accelometers in Ankara, Etimesgut, Sugar Factory area to apply SPAC method.The field dispersion curve was obtained corresponding to microtremor records. Finally leastsquareinversion method was used to fit the field dispersion curve to theoretical dispersioncurve, and one-dimensional S wave velocity structure were estimated. In addition, FORTRANcomputer programs were written about application of SPAC method and modeling ofdispersion curve.