Türk ve Azerbaycan ceza Hukukunda taksirli müessir fiil


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİN HÜSEYNOV

Danışman: MUHARREM ÖZEN

Özet:

TCK.na bakıldığında, genel taksirli müessir fiil suçu (m.459) dışında, taksirli müessir fiil suçunun özel bir türüne rastlanmamaktadır. Buna karşılık ACCK.na bakıldığında, taksirli müessir fiil suçunu düzenleyen genel taksirli müessir fiil suçunun (m.131) yanında, taksirli müessir fiil suçunun birçok özel türüne (m.162/1, m.222/1, m.225/1, m.262/1, m.263/1, m.265/1, m.266/1, m.267/1, m.268/1, m.350/1 ve m.351/1) rastlanmaktadır.TCK.nun 459/1. maddesinde taksirli müessir fiil suçunun basit şekli düzenlenmiştir. Buna göre çok hafif olsalar bile, taksirle mağdura cismen eza verme, sağlığını ihlal etme ve akıl melekelerinde bozukluk meydana getirme cezalandırılmaktadır. Buna karşılık taksirli müessir fiil suçunun basit şeklini düzenleyen ACCK.nun 131/1. maddesinde yirmi bir günden fazla hastalığa veya genel beden gücünde %10’dan fazla bir kayba yol açan fiiller için cezai sorumluluk öngörülmüş ve bu şekilde sadece hafif zarar ve cismen eza ile sonuçlanan taksirli müessir fiilleri cezalandırmamaktadır.ACCK.nda ve TCK.nda mağdurun sıfatının suçun cezasına etkisi konusunda bir hüküm mevcut değildir. Doktrinde taksirli müessir fiil suçunda mağdurun failin ailesinden birisi veya yakın akrabası olması durumunda faile ceza vermeme konusunda hakime takdir yetkisi verilmesi gerektiği görüşü ileri sürülmektedir. TCK Tasarısında bu konuda düzenlemeye yer verilmiştir.TCK.nun 45. maddesine 8.10.2003 tarih ve 4785 sayılı Kanun ile eklenen fıkrada bilinçli taksir tanımlanmış ve bilinçli taksir durumunda failin cezasının artırılacağını hükme bağlanmıştır. Buna karşılık 26/2. maddesinde bilinçli taksiri tanımlayan ACCK, bilinçli taksir durumunda failin cezasının artırılacağı hususunda bir hükme yer vermemiştir.TCK.nun 459. maddesinde, taksirli müessir fiil suçları için para ve hapis cezaları öngörülmüştür. TCK Tasarısında ise taksirli müessir fiil suçu için daha etkili cezalar öngörülmüştür. ACCK, 131. maddesinde taksirli müessir fiil suçu için çeşitli cezalar öngörülmüş, taksirli müessir fiil suçunun karayolu trafik kurallarının, yangın tehlikesizliği, inşaat, maden ve benzer çalışmaların tehlikesizlik kuralları gibi özel davranış kurallarının ihlali suretiyle işlenmesi durumunda da faile daha fazla ceza öngörülmektedir (m.162/1, m.222/1, m.225/1, m.262/1, m.263/1, m.265/1, m.266/1, m.267/1, m.268/1, m.350/1 ve m.351/1).