Akkaraman , kıvırcık x akkaraman G1 ve sakız x akkaraman G1 koyunlarda süt verim özellikleri ile kuzularda büyüme ve yaşama gücü


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DURHASAN MUNDAN

Danışman: CEYHAN ÖZBEYAZ

Özet:

Âkkaraman, Kıvırcık x Âkkaraman Gı ve Sakız x Âkkaraman Gı Koyunlarda Süt Verim OzeSBikleri i!e Kuzularda Büyüme ve Yaşama Gücü Bu araştırma Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman Gı ve Sakız x Akkaraman Gt koyunlarda süt verim özellikleri ile kuzularda büyüme ve yaşama gücünü incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2001 yılında, Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü'nde yürütülmüştür. Araştırmada 2 ve 3 yaşlı 19 baş Akkaraman, 2 yaşlı 12 baş Kıvırcık x Akkaraman Gı ve 13 baş Sakız x Akkaraman Gı koyunlar ile 47 baş kuzu kullanılmıştır. Günlük ortalama süt verimi, laktasyon verimi ve laktasyon süresi Akkaraman grubunda sırasıyla 282.22 g, 43.07 kg ve 155.8 gün; Kıvırcık x Akkaraman Gı grubunda 275.19 g, 42.71 kg ve 162.10 gün; Sakız x Akkaraman Gı grubunda ise 453.79 g, 73.01 kg ve 178.20 gün olarak bulunmuştur. Akkaraman ve Kıvırcık x Akkaraman Gı grubunda en yüksek süt verimine 60. günde, Sakız x Akkaraman d grubunda ise 45. günde ulaşılmıştır. Meme ölçülerinden meme yüksekliği, meme genişliği, meme derinliği, meme çevresi ve meme hacmi 60. günde Akkaraman grubunda sırasıyla 16.63, 14.22, 13.20, 44.30 cm ve 1243.42 mi; 150. günde 12.78, 11.01, 10.55, 38.76 cm ve 660.15 mi; Kıvırcık x Akkaraman Gı grubunda 60. günde 15.64, 13.94, 12.32, 43.72 cm ve 986.76 mi; 150. günde 11.42, 10.74, 9.33, 37.90 cm ve 558.25 mi; Sakız x Akkaraman Gı grubunda ise 60. günde 18.36, 15.53, 14.73, 50.28 cm ve 1225.81 mi; 150. günde 13.87, 12.07, 11.39, 43.09 cm ve 544.03 mi olarak bulunmuştur. Laktasyon verimi ile laktasyonun 60. günündeki meme yüksekliği, meme genişliği, meme derinliği, meme çevresi ve meme hacmi arasındaki fenotipik korelasyon katsayıları Akkaraman grubunda sırasıyla 0.446, 0.310, -0.162, 0.641 (P<0.01), 0.341; Kıvırcık x Akkaraman Gı grubunda -0.115, 0.713 (PO.01), 0.248, -0.204, 0.336; Sakız x Akkaraman Gı grubunda -0.614 (PO.05), -0.503, -0.506, -0.313, 0.079; laktasyonun 150. gününde ise bu değerler sırasıyla Akkaraman grubunda 0.227, 0.606 (PO.01), 0.336, 0.374, 0.240; Kıvırcık x Akkaraman Gı grubunda 0.505, 0.225, 0.658 (P<0.05), -0.168,84 0.019; Sakız x Akkaraman d grubunda -0.051, -0.429, -0.079, -0.083, 0.043 olarak hesaplanmıştır. Yaşama gücü bakımından bütün gruplarda 120. güne kadar ölüm meydana gelmemiş ve yaşama gücü % 100 olmuştur. 180. günde Akkaraman kuzularda yaşama gücü % 95.24, Kıvırcık x Akkaraman d kuzularda % 91.67 ve Sakız x Akkaraman Gı kuzularda ise % 85.71 olmuştur. En yüksek yaşama gücünü Akkaraman kuzular göstermiş, bunu Kıvırcık x Akkaraman Gı kuzular ve Sakız x Akkaraman Gı kuzular takip etmiştir. En küçük kareler ortalama değerleri doğum ağırlığı için Akkaraman, Kıvırcık x Akkaraman Gı ve Sakız x Akkaraman Gı kuzularda sırasıyla 4.74, 4.32 ve 3.96 kg (P<0.05); 90. gün (sütten kesim) ağırlığı aynı sıra ile 22.35, 17.10 ve 15.24 kg (PO.001); 180. gün ağırlığı 30.48, 23.32 ve 21.65 kg (PO.001); 1 yaş canlı ağırlığı ise 49.49, 39.29 ve 35.87 kg (P<0.001) olarak bulunmuştur. En yüksek değerlere Akkaraman kuzular sahip olmuş, bunu Kıvırcık x Akkaraman Gı ve Sakız x Akkaraman Gı kuzular takip etmiştir. Sonuç olarak, Sakız x Akkaraman Gı' lerde süt verimi önemli düzeyde artarken, Kıvırcık x Akkaraman Gı' ler Akkaraman' a benzer olmuştur. Kuzularda yaşama gücü ve büyüme bakımından Akkaraman kuzular en üstün olurken, Sakız x Akkaraman d kuzular en düşük olmuştur.AbstractMilk Yield of White Karaman (WK), Kıvırcık x WK B1 and Chios x WK E1 Ewes and Growth and Uvabiiitv of Crossbred Lambs. The aim of this research was to study on the milk yield and udder characteristics of White Karaman (WK), Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi Ewes and Growth and Liability of Crossbred Lambs. The study was conducted at Lalahan Livestock Research Institude in 2001. Data were collected from two and three years old ewes of 19 Akkaraman, two years old of 12 Kıvırcık x WK Bi and two years old of 13 Chios x WK Bi Ewes and 47 lambs. Daily milk yield, lactation yield and lactation length were 282.22 g, 43.07 kg and 155.8 days for White Karaman; 275.19 g, 42.71 kg and 162.10 days for Kıvırcık x WK B-i; 453.79 g, 73.01 kg and 178.20 days for Chios x WK Bi, respectively. The values of the height, width, depth, circumference and volume of udder for White Karaman, Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi were 16.63, 14.22, 13.20, 44.30 cm and 1243.42 ml; 15.64, 13.94, 12.32, 43.72 cm and 986.76 ml; 18.36, 15.53, 14.73, 50.28 cm and 1225.81 ml on the 60th day and 12.78, 11.01, 10.55, 38.76 cm ve 660.15 ml; 11.42, 10.74, 9.33, 37.90 cm ve 558.25 ml; 13.87, 12.07, 11.39, 43.09 cm ve 544.03 ml on the 150th day of lactation, respectively. Phenotypic correlation coefficients between total lactation yield and values of the height, width, depth, circumference and volume of udder of 60th days of lactation for White Karaman, Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi were 0.446, 0.310, -0.162, 0.641 (P<0.01), 0.341; -0.115, 0.718 (PO.Q1), 0.248, -0.204, 0.336; -0.614, (PO.05), -0.503, -0.506, -?.313, 0.079 respectively. Corresponding coefficients for 150th days of lactation for White Karaman, Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi were 0.227, 0.606 (P<0.01), 0.336, 0.374, 0.240; 0.505, 0.225, 0.658 (PO.05), -0.168, 0.019; -0.061, -0.429, -0.079, - 0.083, 0.043, respectively.86 While the survival rates of White Karaman, Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi lambs were 100 % on 120th days, they were 95.24, 91.67 and 85.71 % on 180th days, respectively. The survival rates was the highest in White Karaman lambs. Least squares means for White Karaman, Kıvırcık x WK Bi and Chios x WK Bi lambs were 4.74, 4.32 and 3.96 kg (P<0.05) for birth weight; 22.35, 17.10 and 15.24 kg (PO.001) for 90th days (weaning weight); 30.48, 23.32 and 21.65 kg (P<0.001) for 180th days; 49.49, 39.29 and 35.87 kg (PO.001) for yearling weight, respectively. The results of the study showed that lactation yield of Chios x WK Bi ewes was increased by crossbreding, while Kıvırcık x WK Bi was similar to Akkaraman. The survival rate and growth characteristics of the lambs were the highest in WK, but the lowest in Chios x WK Bi lambs.