Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA KORKMAZ YAVAŞ
Danışman: ALİ DAŞKIN
Özet:Alternatif Dondurma ve Saklama Yöntemlerinin Boğa Sperması Üzerine Etkisi Bu çalışmanın amacı, boğa spermasının -152°C derin dondurucuda dondurulup saklanmasının sıvı azot buharında dondurma ve sıvı azotta saklamaya çözüm sonu kimi spermatolojik parametreler bakımından bir alternatif olup olamayacağının araştırılmasıdır. Bu çalışmada iki adet boğanın birer ejakulatı miks yapılmadan kullanılmıştır. Sperma, spermatolojik analizden sonra sulandırılmış, payetlere çekilmiş, +4oC'de iki saat ekilibrasyon işlemi sonrası spermatolojik parametrelerden motilite, ölü ve anormal spermatozoa oranları belirlenmiştir. Araştırmada dört farklı dondurma ve saklama protokolü denenmiştir. 1) Payetler sıvı azot buharında dondurulup, sıvı azotta saklanmıştır. 2) Payetler sıvı azot buharında dondurulup sıvı azota aktarılıp derin dondurucuda saklanmıştır. 3) Payetler derin dondurucuda dondurulup derin dondurucuda saklanmıştır. 4) Payetler derin dondurucuda dondurulup sıvı azotta saklanmıştır. Dondurma işleminden bir hafta, iki ve altı aylık periyotlar sonrasında su banyosunda payetler 37°C'de 20 saniyede çözülmüş ve çözüm sonu bazı spermatolojik özellikler (motilite, ölü ve anormal spermatozoa oranları) değerlendirilmiştir. Çözüm sonu motilite oranları dondurma işleminden bir hafta sonra I (SA-SA, kontrol), II (SA-DD), III (DD-DD) ve IV (DD-SA) gruplarında 1 numaralı boğa için sırasıyla %54,00, %54,50, %55,50 ve %55,00 olarak; 2 numaralı boğa için sırasıyla %52,00, %51,00, %52,50 ve %50,00 olarak bulunmuştur. Dondurma işleminden iki ay sonra 1 numaralı boğa için I (kontrol), II, III ve IV gruplarında sırasıyla; %55,00, %55,50, %56,00 ve %54,00 olarak; 2 numaralı boğa için sırasıyla %51,50, %50,50, %51,00 ve %51,50 olarak bulunmuştur. Dondurma işleminden altı ay sonra 1 numaralı boğa için I (kontrol), II, III ve IV gruplarında sırasıyla; %54,50, %55,50, %55,50 ve %55,00 olarak; 2 numaralı boğa için sırasıyla %51,00, %50,00, %51,50 ve %50,50 olarak bulunmuştur. Çalışma sonunda çözüm sonu en düşük ölü spermatozoa oranı %31,20 ve en yüksek ölü spermatozoa oranı %35,10 olarak; en düşük anormal spermatozoa oranı %19,70 ve en yüksek anormal spermatozoa oranı %22,90 olarak saptanmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi sonucu her iki boğa içinde dört grup arasında spermatolojik parametreler açısından anlamlı fark bulunamamıştır (p > 0,05). Ayrıca süre bazında grup içi yapılan analizlerde de farka rastlanmamış ve süre arttıkça motilitede azalma ve ölü, anormal spermatozoa oranında artış görülmemiştir. Sonuç olarak bu çalışma -152°C derin dondurucunun boğa spermasının dondurulması ve altı ay süreyle saklanmasında sıvı azota bir alternatif olarak kullanılabilirliğini ve boğa spermasının dondurulması ve saklanmasında ideal bir ortam sağladığını doğrulamaktadır. AbstractEffect of Alternative Freezing and Cryopreservation Procedures on Bull Semen The aim of this study was to assess the use of ? 152°C ultra freezer for freezing and storing bull semen as an alternative to freezing over the liquid nitrogen vapor and storing in liquid nitrogen in terms of certain post-thaw spermatological parameters. In this experiment, one each ejaculate of two bulls was used without mixing. Semen was diluted before spermatological analysis and moved into straws. Following equilibration at +4 oC for 2 hours, spermatological parameters, namely the sperm motility and the percentages of dead and abnormal spermatozoa were determined. Four different freezing and storing protocols were tested: 1) Straws were frozen over the liquid nitrogen vapor and stored in the liquid nitrogen; 2) Straws were frozen over the liquid nitrogen vapor, moved into liquid nitrogen and stored in the ultra freezer; 3) Straws were frozen in the ultra freezer and stored in the ultra freezer; 4) Straws were frozen in the ultra freezer and stored in the liquid nitrogen. One week, two and six months after freezing, frozen semen was thawed in water bath at 37°C in 20 seconds, and the post-thaw spermatological parameters (sperm motility, percentages of dead, and abnormal spermatozoa) were evaluated. Post-thaw sperm motility of the first bull one week after freezing was found 54,00%, 54,50%, 55,50% and 55,00% for groups I (LN-LN, control), II (LN-UF), III (UF-UF) and IV (UF-LN), respectively. For the second bull, it was found 52,00%, 51,00%, 52,50% and 50,00% for groups I (control), II, III and IV, respectively. 2 months after freezing, the postthaw sperm motility of the first bull was found 55,00%, 55,50%, 56,00% and 54,00% for groups I (control), II, III and IV, respectively while for the second bull, it was 51,50%, 50,50%, 51,00% and 51,50% for groups I (control), II, III and IV, respectively. The postthaw sperm motility of the first bull 6 months after freezing was found 54,50%, 55,50%, 55,50% and 55,00% for groups I (control), II, III and IV, respectively while for the second bull, it was 51,00%, 50,00%, 51,50% and 50,50% for groups I, II, III (control) and IV, respectively. Post-thaw assessments showed that the lowest percentage of dead spermatozoa was 31,20% while the highest percentage of dead spermatozoa was 35,10%; the lowest percentage of abnormal spermatozoa was 19,70% while the highest percentage of abnormal spermatozoa was 22,90%. According to the statistical analysis, no significant difference was observed between the four groups in the two bulls in terms of spermatological parameters (p > 0,05). In addition, there was also no significant difference within groups between the freezing periods, showing neither a decrease in sperm motility nor an increase in dead and abnormal spermatozoa. As a conclusion, this study has confirmed that the use of -152°C ultra-low freezer for freezing and storing bull semen for 6 months is a viable alternative to liquid nitrogen and the ultra freezer provides an ideal environment for the freezing and storing of bull semen.