Anlık Debi ve Basma Yüksekliği Kullanarak Dalgıç Pompaların İdeal Verimlerinin Yapay Zekâ Teknikleri ile Tahmini


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Entegre Su Yönetimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RİFAT KURBAN

Danışman: Metin Güner

Özet:

Su yaşamın vazgeçilmez bir gereksinimidir. Kentsel, tarımsal ve endüstriyel su temini ve dağıtımı sistemlerinin en önemli bileşenleri pompalar ve motorlardır. Yer altından su temini için genellikle dalgıç pompalar tercih edilir. Su temininde karşı karşıya kalınan en önemli sorunların başında enerji tüketimi gelir. Eğer bir dalgıç pompa doğru işletim noktasında çalışmıyorsa verimi ciddi oranda düşer. Maalesef dalgıç pompalar sürekli olarak izlenemedikleri için verimli mi verimsiz mi çalıştığı da tespit edilemez. Uzaktan izleme sistemine sahip dalgıç pompalarda ise operatörler uzman değilse genellikle pompa verimine ilişkin yorum yapamaz. Bu durumda, oldukça fazla enerji israfı gerçekleşir. Bu tez çalışmasında, anlık debi ve basma yüksekliği bilinen veya bir uzaktan izleme sistemi ile yazılımsal olarak takip edilebilen bir dalgıç pompaya sahip bir sondaj kuyusunun doğru işletim noktasında çalışan bir pompa ile yenilenmesi veya doğru frekansta çalışması halinde yani ideal durumda ne kadar enerji tüketeceğini belirleyebilen bir yapay zekâ regresyon modeli önerilmiştir. Önerilen model Matlab yazılımında simüle edilmiş ve Microsoft Azure Machine Learning Studio bulut bilişim uygulamasında gerçekleştirilerek nesnelerin interneti teknolojisi ile çalışan web tabanlı bir su yönetim sistemi uygulamasına gerçek-zamanlı olarak entegre edilmiştir. Yapılan simülasyon çalışmaları ve saha uygulamaları, önerilen modelin başarıyla ideal enerji tüketimini belirleyebildiği ve operatörlere pompa seçim önerileri sunabildiğini göstermiştir.