Anadolu'nun Romalılaşma sürecinde Troas bölgesi kolonileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERDİNÇ BURULDAĞ

Danışman: Erhan Öztepe

Özet:

Anadolu'nun kuzeybatı ucunu oluşturan Troas, M.Ö. 1. yy ikinci yarısında, Roma'nın kolonizasyon politikası ile siyasi ve sosyo-kültürel açıdan yeni bir döneme girmiştir. Bu sürecin dinamiklerini, birer Grek polisi iken Roma kolonisine dönüştürülen Lampsakos, Parion ve Alexandria Troas oluşturmaktadır. Lampsakos ve Parion, Iulius Caesar döneminde, M.Ö. 46/45 yılında; Alexandria Troas ise Augustus tarafından M.Ö. 1. yy son çeyreğinde Roma koloni statüsü elde etmiş olmalıdır. Bu Grek polislerine verilen koloni statüsünün ne kadar sürdüğü kesin olarak bilinmezken, mevcut veriler, Lampsakos'ta kurulan Roma kolonisinin oldukça kısa ömürlü olduğu; Parion ve Alexandria Troas'ın ise M.S. 3. yy üçüncü çeyreğine kadar Roma koloni statüsünün devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu süreçte kolonilere yerleştirilen İtalik kökenli halklar, beraberlerinde kendi dillerini, dinsel inançlarını ve kültürlerini de taşımışlardı. Yeni yerleşimciler ile başlayan bu süreç, aynı zamanda kolonilere verilen bazı mali imtiyazlar ile ekonomik refahı da getirmiştir. Ekonomik refah, Roma'nın uyguladığı ılımlı politika, Roma mühendisliği ve mimarlık bilgisi ile oluşturulan yeni kamu yapıları, Troas kolonileri başta olmak üzere, bölgedeki pek çok yerleşimin çehresini değiştirmiş, aynı zamanda da Roma kültür öğelerinin yerel halkların sosyal yaşamına dahil olmasını hızlandırmış olmalıydı. Dolayısıyla bu çalışma, Roma kolonizasyon politikasının Lampsakos, Parion ve Alexandria Troas'ta yaşayan yereller üzerindeki tüm etkilerine odaklanmıştır. Tüm bu sonuçlar ışığında, yeni siyasi statü ve yeni yerleşimciler ile kolonilere taşınan Roma unsurlarının, yerel halkları ne ölçüde "Romalılaştırdığı" tartışılırken, bunun bilinci bir politikanın sonucu ya da süreç içerisinde kendiliğinden gelişen bir olgu olup olmadığına sorularına yanıt aranmıştır.