AB'nin OGSP çerçevesinde insan haklarını müdahale aracı olarak kullanması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HALİSE HANDE KARA

Danışman: FUNDA KESKİN ATA

Özet:

Bu tezde, AB'nin normatif gücü ile insan hakları temelinde özellikle kriz ve çatışma sonrası Orta ve Doğu Avrupa, Akdeniz ve Afrika'da bir aktör olarak yer alması eleştirel bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Bu amaçla ilk olarak ortak güvenlik ve savunma fikrinin doğuşu ve gelişimi, Lizbon Anlaşması sürecindeki politika değişimleri ve yeni güvenlik ortamı başlıkları sunulmuştur. Tezin ikinci bölümünde ise OGSP bağlamında insan haklarının yeri AB'nin normatif değerleri ile sivil ve yumuşak güç politikaları bağlamında irdelenmiştir. Bu çerçeve sunulduktan sonra en kapsamlı teori olarak normatif güç yaklaşımı ele alınmıştır. Normatif güç kapsamında bölgesel politikalarda Kopenhag Kriterleri ve Avrupa Komşuluk Politikasında insan haklarının müdahale aracı olarak kullanılması değerlendirilerek, Bosna Hersek ve EUNAVFOR-MED örneklerinde incelenmiştir. Sonuç olarak AB'nin savunduğu normatif değerleriyle OGSP kapsamında Avrupa vatandaşlarının güvenliğinin sağlanması, barış ve istikrarın bölgede ve dünyada korunması amaçları ile yaptığı müdahaleleri meşrulaştırırken, insan haklarını da kendi taşıdığı değerden öte reel politiğin bir parçası olarak kullandığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. In this thesis, the positioning of the EU as an international actor in the Central and Eastern Europe, Mediterranean and Africa especially after crises and conflicts, on the basis of normative values has been elaborated on critically. In this respective, first, the emergence and development of Common Security and Defense Policy (CSDP) idea, the policy changes in the process of Lisbon Treaty and new security environment topics have been presented. In the second part of the thesis, the positioning of the human rights policies within the CSDP in the context of the normative values of the EU, as well as the soft and civil power policies have been analyzed. After presenting this framework, normative power theory has been analyzed as the most comprehensive theory. On the basis of normative power, the use of human rights in the regional politics within the context of Copenhagen criteria and European Neighborhood Policy as intervention tools have been evaluated and Bosnia Herzegovina and EUNAVFOR-MED operations have been investigated. As conclusion, it has been tried to be presented that the EU uses human rights in the context of normative values and CSDP, as part of reel politics, rather than for its intrinsic value while it legitimizes its operations with the justifications of security of its citizens and establishment of peace and stability in the region and in the world.