Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKÇE AYLAZ
Danışman: MEHMET AYHAN KUZU
Özet:Kolorektal kanser cerrahisinde her ne kadar sfinkterleri koruyarak yaşam kaliteleri arttırılmayaçalışılsa da bazı hastalarda tam kür için sfinkterler korunamaz ve kalıcı stoma oluşturulur.Yapılan çalışmalar kalıcı stomalı hastaların yeni anatomiye adapte olma, stoma bakımı, normalsosyokültürel aktivitelerine devam edememe gibi pek çok problemle karşılaştıklarını ortayakoymuştur. Hastalar bu nedenlerden dolayı kendilerini sadece toplumdan değil ailelerinden desoyutlayabilmektedir. Bu yüzden bu çalışmanın hipotezi şudur: Kalıcı stoma ile yaşamak sadecehastaların yaşam kalitelerini (fiziksel, sosyalve psikolojik olarak) değil ayrıca hastaların eşlerininde yaşam kalitesini etkileyebilir. Bu çalışmanın amacı kolorektal kanser cerrahisi sonrasındahasta ve hasta eşlerinin yaşam kalitesini araştırmaktır.Bu çalışma için Ankara Üniversitesi Etik Kurul Komitesinden onay alındı.AÜTF genel cerrahi servisinde 2006-2010 yılları arasında sol kolon ve rektum tümörü nedeniylesol hemikolektomi /anterior rezeksiyon, low anterior rezeksiyon ve abdominoperineal rezeksiyonyapılan 90 hasta çalışmaya alındı. Çalışmaya dahil edilme kriterleri şunlardı: Kolorektaladenokanser için küratif cerrahi, başka bir primer tümör bulunmaması, hemşire bakımını veyahastanede yatmasını gerektiren ek bir sağlık sorununun olmaması, araştırma süresince başkanedenlerle hastanede yatmamış olması, eşi ile beraber yaşıyor olması. Uygun hasta ve eşlerineameliyat öncesi ve ameliyat sonrası iki kez olmak üzere yaşam kalitelerini sorgulayan anketler(SF 36 yaşam kalitesi ölçeği, WHO-DAS II formu ve kolorektal kanser cerrahisi formu)uygulandı.Çalışmaya dahil edilen popülasyonun demografik özellikleri değerlendirildiğinde, 90 hastanın49`u (%54.4) erkek 41`i (%45.6) kadındır. Olguların yaşları 28 ile 83 yıl arasında değişmekteolup ortalama (± standart sapma) yaş 56.9±12.6 yıldır.Çalışmaya dahil edilen 90 hasta eşinin 39`u(%43.3) erkek 51`i (%56.7) kadındır. Olgularınyaşları 26 ile 85 yıl arasında değişmekte olup ortalama (±standart sapma) yaş 56.2±12.4 yıldır.Kolorektal kanser cerrahisi sonrasında yaşam kalitesini en olumsuz etkileyen ameliyat türüAPR'dir. Kolorektal cerrahi özellikle de abdominoperineal rezeksiyon sadece hastaların değileşlerinin de yaşam kalitesini etkilemektedir. Bu etkiler arasında cinsiyetler açısından fark vardır.Kolorektal kansere bağlı yapılan ameliyatlarda geçici veya kalıcı stoma açılması hasta olarakerkeklerin, eş olarak ise kadınların yaşam kalitesini daha olumsuz etkilemektedir.Stoma bakımının eşi tarafından yapılmasını isteyen hastaların önemli bir kısmını erkekleroluşturmaktadır (Erkek hastaların %61,3'ü) ve bu durum kadın eşlerin yaşam şeklini önemliölçüde bozmaktadırAyrıca kalıcı veya geçici stomanın hasta ve eşlerinin cinsel hayatlarını da olumsuz etkilediğisaptanmıştır. Erkek hastalar ve erkek eşlerin cinsel hayatları kadınlara göre daha olumsuzetkilenmiştir. Erkek eşlerin %61'inde eşlerinin ameliyatından sonra stomayı itici bulduğu içincinsel hayatları olumsuz olarak etkilenmiştir.Sonuç olarak hastanın kolostomisinin olması hasta eşlerinin sosyal ve cinsel hayatlarınıetkilemektedir. Bu durum ameliyat öncesi dönemde hastalarla yapılan görüşmelerde dikkatealınmalıdır. Bu yüzden cerrahi sonrası gelişebilecek problemler hakkında preoperatif dönemdeyapılan görüşmeler sadece hastaları değil aynı zamanda hasta eşlerini de içermelidir.AbstractIn colorectal surgery we try to increase quality of life by preserving sphincter, sometimes becauseof total cure the sphincter cannot be saved and a permanent stoma is needed. Research hasdemonstrated that patients requiring a permanent stoma may face problems including adaptingto the new anatomy, managing the stoma, and continuing normal activities in their socioculturalenvironment. Because of these issues, patients may exclude themselves not only from society butalso from their families. Therefore, we hypothesized that living with a permanent stoma affectsnot only the patient?s physical, social, and psychological aspects of lifestyle but also the qualityof life (QoL) of the patient?s spouse. The goal of the present study was to evaluate the QoL ofspouses whose partners had undergone colorectal surgery for left colon and rectum cancer. TheUniversity of Ankara Ethics Committee approved this study. The study consisted of all spouseswhose partners were diagnosed with left colon and rectal carcinoma and who had undergone lefthemicolectomy,anterior resection and abdominoperineal resection at the University of AnkaraDepartment of Surgery between 2006 and 2010.To be eligible, patients had to meet the followinginclusion criteria: (1) curative surgery for rectal adenocarcinoma, (2) no other primary malignanttumors, (3) no additional complicating or disabling disease that necessitated nursing help(e.g., mental illness), (4) at least 1 year follow-up from the time of surgery to entrance into thestudy, (5) no chemo-radiotherapy within the previous 4 months, (6) no admittance to a hospitalduring the study period for any other reasons, (7) patient and spouse living in the same house,(8) spouse without any disabling disease, and (9) patient free of clinical evidence of diseaserecurrence.Eligible couples were asked about their quality of life with short form 36,WHO-DASII and colorectal surgery survey as preoperative and postoperative.41 female and 49 male patients, 39 male and 51 female patient spouses are included thestudy. The mean age of the patients and their spouses was 56.9 (28-83) and 56.2(26-85).Abdominoperineal resection affects more negatively quality of life than low anteriorresection and left hemicolectomy/anterior resection. The main ? nding of the present study is thatliving with a permanent stoma not only affects the patient but also negatively affects a spouse?sphysical, social, and psychological aspects of lifestyle. Signi ? cant differences between male andfemale spouses were recorded with regard to stoma management and sexual life.In colorectal surgery permanent or temporary stoma affects negatively males?quality of life as apatient but ıt affects negatively females?quality of life as a spouseThe majority of the patients who wanted their colostomy care managed by their spouses weremen. (%61.3 of the male patients) This situation signi ? cantly impairs the lifestyle of femalespouses.It has been documented that sexual life is also affected negatively in patients with permanentstoma. In the present study, sexual life was affected in most of the couples after the colostomywas placed. Male patients and male spouses were signi ? cantly affected negatively than femalepatients and spouses after the surgery. 61%of the male spouses who did not continue to havesexual relations with their partners did so because they found the colostomy repulsive.As a conclusion ın a patient with a colostomy, the social and sexual aspects of the life of thepatient?s spouse are affected. This observation needs to be taken into account when patients arepreoperatively counseled. Therefore, preoperative counseling regarding the possible problemsafter surgery should not only include the patient but also the spouse.