Titanyum katkılamalı nicomnın manyetik şekil hafıza alaşımlarının elde edilmesi ve martensitik faz geçişi - kalorik özelliklerinin araştırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ECE ODA

Danışman: ŞİNASİ BARIŞ EMRE

Özet:

Bu tez çalışmasında Titanyum katkılamalı NiCoMnIn tabanlı manyetik şekil hafıza alaşımlarında martensitik geçiş ve manyetokalorik etkinin araştırılması hedeflenmiştir. Ni - Co - Mn – X (X = In, Sn, Sb) Heusler alaşımları manyetik şekil hafıza etkisi, manyetokalorik etki, manyetotermal gibi çok yönlü özelliklere sahip olmaları bakımından malzeme bilimi bakımından gelecek vaat etmektedir. Bu alaşımların ucuz, hemen her polikristalde tek ve çift yönlü şekil hafıza etkisinin gözlenebilmesi sebebiyle pratik uygulamalar için mükemmel manyetik şekil hafıza alaşımı adayı olarak gösterilmektedir. Bu alaşımların yapısal geçişi araştırıldığında manyetik özelliklerine ek olarak çok fonksiyonlu özelliklerinin iyi olduğu gözlenmiştir. Birçok çalışma Co ekli alaşımların manyetokalorik etkileri üzerine yoğunlaşmıştır. Son çalışmalara bakıldığında yüksek sıcaklık aralığında manyetik şekil hafıza etkisinin en uygun düzeyde gözlemlendiği alaşımın Ni-Co-Mn-In olduğu görülmüştür. Ancak düşük sıcaklıktaki faz diyagramı henüz açıklanmamıştır. Ti katkılamalı Ni44Co5Mn37.5In12.5 alaşımının sıcaklığa bağlı fonksiyonel özellikleri ve kompozisyonunu anlayabilmek için bu alaşım sisteminin faz diyagramının tamamlanması büyük önem taşımaktadır. Ni44Ti1Co5Mn37.5In12.5 numuneleri ark ergitme yöntemi ile elde edilmiştir. Ardından SEM görüntüleri çekilip EDX analizleri yapılmıştır. Isısal özellikleri incelenip, geçiş sıcaklıkları belirlenmiş ve DSC ölçüm grafiği çizilmiştir. Manyetik özellikleri incelenip VSM‟den elde edilen verilere göre termomanyetik grafikleri çizilip manyetik geçiş noktaları grafiklerde gösterilmiştir