İnme sonrası hemiplejik el fonksiyonlarının geliştirilmesinde ayna karşısında nöromusküler elektrik stimulasyonunun etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PINAR ÖZGE BAŞARAN

Danışman: AYŞE BÖLÜKBAŞI

Özet:

Amaç: İnmeli hastalarda standart tedaviye ek olarak ayna karşısında elektrik stimulasyonu uygulanmasının motor ve fonksiyonel performans üzerine etkilerini araştırmak. Gereç ve Yöntem: Çalışma prospektif, randomize, tek kör kontrollü bir çalışma olarak planlandı. Çalışmaya inme tanısı alan 60 hasta dahil edildi. Hastalar ayna grubu (n=20), Nöromusküler elektrik stimulasyonu (NMES) grubu (n=20) ve kontrol grubu (n=20) olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Tüm hastalara haftada 5 gün, 4 hafta standart rehabilitasyon programı uygulandı. Ayna grubunda hastalara ayna karşısında NMES uygulandı, NMES grubunda ayna örtülerek NMES uygulandı, kontrol grubunda elektrotlar bağlandı ancak cihaz çalıştırılmadı. Tüm hastalar tedavi öncesi, tedavi bitiminde ve tedavi sonrası 6. ayda değerlendirildi. Bu değerlendirme esnasında üst ekstremite yüzeyel duyu ve kortikal duyu, Brunnstrom üst ekstremite ve el evrelemesi, Modifiye Ashworth Skalası (MAS), Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FIM), Nottingham Sağlık Profili (NHP), Nine Hole Peg Testi (NHPT) kaydedildi. Bulgular: Tedavi sonrasında Brunnstrom motor evrelemesinde, ayna ve NMES gruplarında istatistiksel olarak anlamlı artış saptanırken , 6. ayda sadece ayna grubunda istatistiksel olarak anlamlı artış saptandı. Tedavi ile FIM her üç grupta da artarken, 6. ayda sadece ayna grubunda artış saptandı (p< 0,05). MAS ile değerlendirilen spastisite sadece ayna grubunda azaldı (p< 0,05). El becerilerini değerlendirmek için uygulanan NHPT'de tedavi sonrasında sadece ayna grubunda iyileşme saptandı (p< 0,05), bu iyileşme 6. ayda da devam etti. Tedavi sonrasında yaşam kalitesi üç grupta da iyileşirken ayna grubundaki iyileşme daha fazlaydı. Sonuç: Ayna karşısında NMES uygulanması üst ekstremite ve el motor gelişimi, fonksiyonel gelişimi, el becerileri ve spastisite üzerine NMES ve standart tedaviden daha etkilidir, bu etkinlik tedavi sonlandırıldıktan sonra uzun dönemde de devam etmektedir. AbstractPurpose: The purpose of this study was to assess the efficacy of neuromuscular electrical nerve stimulation (NMES) in front of a mirror, in enhacing the upper extremity and hand motor and functional recovery of patients after stroke. Methods: The study was designed as prospective, randomized, controlled, single blind clinical trial. 60 patients after stroke involved to the study. Patients were randomized into three groups, mirror (n=20), Neuromuscular electrical nerve stimulation (NMES) (n=20) and control (n=20) group. All patients received a standart rehabilitation treatment for 5 days a week, for 4 weeks. In mirror group NMES applied in front of a mirror, in NMES group; the mirror was covered than NMES applied and in control group NMES was not applied. All patients were evaluated before and after the treatment and 6 months after the treatment. The outcome measures were light touch sense, cortical sensation, Brunnstrom motor staging for upper extremity and hand, Modified Ashworth Scale (MAS), Functional Independence Measurement (FIM), Nottingham Health Profile (NHP), nine hole peg test (NHPT). Results: After the treatment Brunnstrom motor stage improved in both mirror and NMES group but after 6 months statistically significant improvement was dedected only in mirror group. FIM was improved in three groups after treatment, but after 6 months improvement detected only in mirror group ((p< 0,05). Spasticity which was evaluated with MAS, reduced only in the mirror group (p< 0,05). Hand skills which was evaluated with NHPT was improved only in mirror group and this improvement continued at the 6 months after thr treatment (p< 0,05). Quality of life was improved in both groups after treatment, but the improvement was more in mirror group than NMES and control group. Conclusion: NMES application in front of a mirror is more effective on upper extremity and hand motor and functional development, hand skills and spasticity than NMES and standart rehabilitation theraphies. This effectiveness continues at 6 months after treatment.