Bayındır Barajı örneğinde kentsel alanlar ve yakın çevresinde yer alan su kıyılarının ekolojik planlama ve tasarım ilkeleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BETÜL TÜLEK

Danışman: MEHMET EMİN BARIŞ

Özet:

Hızlı kentleşme tüm dünyada kentlerin sürdürülebilirliğine yönelik ilgiyi giderek arttırırken kentleşme hareketlerinin ekolojik süreçler üzerinde kentsel hava sıcaklığının yükselmesi ve su döngüsündeki değişimler gibi bir kısmı hissedilebilir boyuttaki etkileri de devam etmektedir. Ekolojik ilişkilerin göz ardı edildiği kentlerde, doğal alanların giderek azalması sonucunda iklim ve toprak koşulları değişmekte ve bunun yanı sıra konut, sanayi ve araçlardan kaynaklanan zararlı maddelerle yapay bir yaşam ortamı oluşmaktadır. Bunun sonucu olarak kentlerde yapay karakterde “Kent Ekosistemi ve İklimi” oluşmaktadır. Su kıyıları, sulara ait ekosistemler ile karalara ait ekosistemler arasında geçiş bölgelerini oluşturur. Su kıyısı tipleri olan dar-yüksek kıyılar, göl ve akarsu kıyıları ile eski kıyılar yarı karasal ekosistemlerdir. Yarı karasal ekosistemler olan su kıyıları, flora ve fauna için yaşam mekanı (habitat) oluştururlar. İki ekosistem arasında geçiş bölgesi olması nedeniyle her iki ekosisteminde tür ve biyolojik çeşitlilik bakımından birçok özelliklerini barındırırlar. Ayrıca kıyı şeridini koruma ve erozyon kontrolü, taşkın koruması, su ve çevre kirliliğini önleme, rüzgâr ve fırtınadan koruma ve mikro iklim gibi birçok fonksiyonları vardır. Bu tez kapsamında, Almanya ve ülkemizden (Bayındır Barajı) iki su kıyısı rekreasyon alan örneği ve planlama ilkeleri ile su kıyılarının ekolojik açıdan önemi belirtilerek, meydana gelen bozulmalar ve nedenleri ile su kıyılarında yapılmış ve yapılması gereken restorasyon çalışmaları irdelenecek, sonuçta ülkemizde ve Almanya’da incelenen bu benzer niteliklere sahip iki alan karşılaştırılacak, öneriler geliştirilecektir.Abstract Urbanization increases interest in urban sustainability all over the world and also it still effects on ecological process like rising air temperature,changing water rotation etc..especially for last 50 years Some urban areas which the ecological relationships are inconsiderable in, thereby reducing natural spaces, climate and soil conditions change and also unnatural living spaces occur, due to houses, industrials and vehicles harmful effects. Consequently, “Urban Ecosystem and Climate” which has unnatural character, occurs in urban areas. At this point importance of management ecosystems are appearance. Waterfront Places create transfer area between aquatic and terrestric ecosystems.An ecological point of view Waterfront Places which can be classified in the semi terrestric ecosystem constitutes habitat for flora and fauna. Because of the transfer areas between aquatic and terrestric ecosystems contain various spaces and biodiversity. Furthermore, Waterfront Places have a lot of functions from shore protection, erosion controlling, flood, water and environmental prevention, wind and storm conservation, to creating of local climate. Due to the destruction and deformation of Waterfront Places ecological importance of them which are defined above failed to fulfill functions. Researches comprise to ecological importance, occuring of destructions and reasons of the Waterfront Places and vegetation restorations works. Moreover planning principles and restoration application example is given from Germany and one of example from Turkey.Ecological importance of Waterfront Places and sustainable restoration works will be assessed, these two similar areas will be compared and suggestions will be developed in the end of the thesis.