Kamu harcamaları ve insani gelişme arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EDA ÜNALAN

Danışman: SERDAL BAHÇE

Özet:

Bu tez çalışması teorik ve ampirik açıdan 1990 yılından itibaren BM’in gündemine aldığı insani gelişim yaklaşımını tartışmaktadır. Teorik çerçevede insani gelişim yaklaşımının kendinden önceki sosyal refah yaklaşımlarından farkı ortaya konulmakta öte yandan yaklaşımın kalkınmada yaratacağı olumlu sonuçlara değinilmektedir. Ancak her ne kadar olumlu sonuçlar yaratsa da BM’in mevcut insani gelişim yaklaşımın neoliberalizmden de radikal bir kopuş anlamına gelmediği ve sermaye birikimine dayanan kapitalist sistemin sınırları içerisinde kalarak sitem dolayısıyla ortaya çıkan tahribatın onarılması sınırında bir olumluluk taşıdığı görüşü savunulmaktadır.Ampirik çerçevede ise 114 ülke üzerinden büyüme oranları, gini katsayısındaki değişim, kişi başına düşen hükümet harcamalarındaki değişim ve iş gücüne katılım oranındaki değişimin ve bu değişkenlerin net değerlerinin insani gelişme üzerindeki etkisi sınanmaktadır. Buna göre, büyüme ve kişi başı harcamalarla insani gelişme arasında pozitif yönlü ilişki; gini katsayısı ile negatif yönlü bir ilişki vardır. İş gücüne katılım oranı ve insani gelişme arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. AbstractThe thesis theoretically and empirically discusses the human development approach which United Nations has put on her agenda since 1990s. From theoretical perspective, differences of human development approach from previous social welfare approaches are clarified, then positive effects of the concept to development are addressed. Although it generates positive results, it is argued that UN’s human development approach does not mean a radical disengagement from neoliberalism and does only imply changes within the limits of capitalist system based on capital accumulation. However, it has positive aspects to repair the destructive results of capitalist system.The empirical framework tests the effects of growth rate, of gini coefficient, of change in per capita government expenditures, of change in labor participation rate and net value of component to human development for 114 countries. According to the empirical investigation, it is seen that change in per capita government expenditure and change in growth rate have positive effects on human development while no meaningful relationship between labor participation rate and human development is observed. Income inequality negatively affect human development