Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Temel Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hasen Awel Yunus
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ahmet Çakır
Eş Danışman: Selçuk Tunalı, Okan Ekim
Özet:
Anatomi, veteriner hekimlik alanında çalışılması gereken en temel
konulardan biri olarak kabul edilir. Öğrencilerin doğru bir şekilde
eğitilebilmesi için her zaman iyi muhafaza edilmiş örneklere ihtiyaç
duyulmaktadır. Nöroanatomide plastinasyon tekniğinin son birkaç yıldaki hızlı
büyümesi, nörolojik örneklerin korunması için en güncel ve temel yaklaşımlardan
biri olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, silikon ve polyester
plastine edilmiş sığır beyinlerinin yüz yüze ve çevrimiçi nöroanatomi
eğitimindeki etkinliği ve verimliliğinin değerlendirmektir.
Toplam altı adet sığır kafası bir mezbahadan toplanmış ve Ankara
Üniversitesi Veteriner Anatomi Anabilim Dalı'na nakledilmiştir. Sığır
kafalarından üçü polyester plastinasyon, diğerleri ise silikon plastinasyon
için kullanılmıştır. Diseksiyon için kullanılana kadar kafalar soğuk hava
deposunda (-18 oC) saklanmıştır. Beyin, diseksiyon yoluyla
çıkarıldıktan sonra dört genel plastinasyon aşaması (örnek hazırlama,
dehidrasyon, zorlu imregnasyon ve kurutma ve sertleştirme) yapılmıştır.
Plastine edilmiş örnekler öğrencilere hem çevrimiçi hem de yüz yüze
gösterilmiştir. Uygulama derslerini takiben, öğrencilerin hazırlanan bir anketi
doldurmaları istenmiştir. Toplam 108 öğrenci plastinatları yüz yüze, 131
öğrenci ise online olarak değerlendirmiştir.
Plastinasyon öncesi ve sonrası tam beynin anatomik yapısının benzer olduğu
belirlenmiştir. Öğrenciler, elde edilen tam beyinin kokusuz ve kuru olduğunu,
hafif bir renk değişimi ve büzülme bulunduğunu belirtmişlerdir. Dilimlenmiş
silikon ve polyester plastine örneklerle ilgili olarak, plastinasyon öncesi ve
sonrası, dilimlerin anatomik yapısı ve renginin neredeyse aynı olduğu gözlenmiştir.
Plastine edilmiş dilimlerin enine görünümünde, anatomik detayların plastinasyon
öncesi dilimlerin enine görünümünde olduğu kadar belirgin olduğu tespit
edilmiştir. Plastine dilimler üzerinde, beyaz ve gri madde arasında iyi bir
kontrast gözlenmiştir. Bu materyallerin sadece beyaz ve gri madde ayrımı
sergilemekle kalmadığı, aynı zamanda formaldehit kokusu taşımadıkları ve
estetik açıdan temiz, pürüzsüz bir yüzeye sahip oldukları belirlenmiştir.
Anatomi ve klinik eğitiminde, silikon plastinasyon ve polyester plastinasyon
yöntemleriyle hazırlanan beyinlerin, formalinle korunmuş beyinlere alternatif
olarak veya onlarla birlikte kullanılmasının eğitim kalitesini arttıracağı
düşünülmektedir.
Anahtar Sözcükler: Anatomi eğitimi, Beyin, Plastinasyon, Polyester, Silikon