Küçük hücreli dışı akciğer kanserinde mediastinal ve hiler lenf bezi değerlendirilmesinde PET-BT'nin yeri ve önemi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OYA YILDIZ

Danışman: AYTEN KAYI CANGIR

Özet:

Kansere bağlı ölüm nedenleri sıralamasında ilk sırada akciğer kanseri yer almaktadır. Malign hastalıklarda tedavinin planlanması, prognozun öngörülmesi ve çalışmaların karşılaştırılması için TNM sistemine göre yapılmış evreleme temeldir. Akciğer kanserinde de uygulanacak tedavinin seçiminde yine ilk basamak doğru evrelemedir. Mediasten lenf bezi evrelenmesinde BT'nin duyarlılığı % 57, seçicilik ise % 82 dolayındadır. PET- BT; günümüzde kanser hastalarında tanı, evreleme ve takip planlanmasında önemli bir görüntüleme yöntemi olmuştur. PET-BT'nin doğruluğu daha yüksek olup mediastinal lenf bezi metastazlarının değerlendirilmesinde PET-BT'nin duyarlılığı % 74,9-91, seçiciliği % 80-95, negatif prediktif değeri (NPD) % 84-100, pozitif prediktif değeri (PPD) % 60-93 arasında değişmektedir. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı'nda 2006 Kasım ? 2010 Şubat tarihleri arasında KHDAK tanısı ile PET-BT çekilmiş 207 olgu prospektif olarak değerlendirildi. Bu olgulardan; transbronşial iğne aspirasyonu (TBNA), mediastinoskopi, ve torakotomi ile lenf bezi örneklemesi yapılan 143 olgu çalışmaya alındı. SUVmax değerinin 2,5 üzerinde olması anlamlı kabul edilerek duyarlılık, seçicilik, PPD ve NPD hesaplandı. Klinik serimizdeki MLB'de SUVmax eşik değeri saptanarak buna göre duyarlılık, seçicilik, PPD, NPD değerleri tekrar hesaplandı. Çalışmaya alınan 143 olgunun 125'i (%87,4) erkek 18'i (%12,6) kadın idi. Yaşları 39-85 arasında değişen olguların yaş ortalamaları 62,08 idi.Hücre tipine göre değerlendirmede en sık yassı hücreli karsinom olarak saptandı ve 78 olguda (% 54,5) mevcuttu. Adenokarsinom ikinci en sık hücre tipi idi ve 52 olguda (%36,3) mevcuttu. Hücre tipine göre SUVmax değerleri karşılaştırıldığında yassı hücreli karsinomda ortalama SUVmax değeri 15 (2,6-54,9), adenokarsinomda ortalama SUVmax değeri 10,9 (1,7-28,1) idi. Yassı hücreli karsinomda SUVmax değeri adenokarsinomdan anlamlı olarak yüksek bulundu (p: 0,02). N1 ve N2'de duyarlılık, seçicilik pozitif prediktif değer (PPD), negatif prediktif değer (NPD), ve doğruluk oranlarına SUVmax değeri hem 2,5; hem de kendi hastalarımızda yeni bir SUVmax eşik değeri bulunarak ona göre oranlara tekrar bakıldı ve birbirleriyle karşılaştırıldı. Mediastinal lenf bezlerinde SUVmax eşik değeri 2,5 olarak kabul edildiğinde; duyarlılık, seçicilik, PPD, NPD ve doğruluk oranları sırasıyla %45,3, %78,9, %55,8, %71 ve %66,4 idi. Hasta populasyonuna göre yeniden saptanan eşik değer 4,8 idi ve buna göre değerler sırasıyla; %39,6, %91,1, %72,4, %71,9 ve %72 idi. Toraks bilgisayarlı tomografide lenf bezi kısa çapı >1cm patolojik kabul edildiğinde duyarlılık %28,8, seçicilik %81,8, PPD %46,9, NPD %66,4 ve doğruluk oranı %61,9 olarak hesaplandı. Çalışmamızda PET-BT'nin MLB değerlendirmesinde sensitivitesi literatürdeki çalışmalara göre daha düşük iken spesifite, NPD, PPD ve doğruluk oranları benzerdi. Klinik serimizde saptanan MLB eşik değerine göre yeniden yapılan değerlendirmede ise, seçicilik, PPD, NPD ve doğruluk oranlarında artış izlenmiştir. Seçicilik oranındaki artış istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı. Bu durum ülkemizde tüberküloz, mantar enfeksiyonları ve diğer enfeksiyonların daha sık görülmesine bağlı olabilir. PET-BT sonuçları ülkelere göre değerlendirilmeli, yapılacak çok merkezli çalışmalar ile özellikle MLB için ülkemiz gerçeklerine uygun yeni SUVmax eşik değeri saptanmalıdır. PET-BT noninvaziv evreleme yöntemlerinden birisi olarak diğer yöntemlere göre daha yüksek doğruluk oranlarına sahiptir, ancak kesin tanı patolojik inceleme ile konulabileceğinden akciğer kanseri evrelendirmesinde PET-BT uygun bir teknik olmasına rağmen hiçbir zaman biyopsiden daha güvenilir değildir. abstract Mediastinal lymph node staging is the most important step in assessing prognosis and treatment in lung cancers. In determining mediastinal lymph nodes (MLN) computarized tomography, TBNA, mediastinoscopy, mediastinotomy and in recent years PET-CT is used. In assessing mediastinal lymph nodes PET_CT has a sensitivity of 74,9-91 %, specifity 80-95%, negative predictive value 84-100%, positive predictive value 60-93% 207 patients with lung cancer between 2006 November - 2010 February performed PET_CT were prospectively analyzed. 143 patients that were staged invasively after PET-CT were taken into study. After accepting ?2,5 SUVmax value as a cutoff value and determining a new SUVmax value in our series, sensitivity, specifity, PPV and NPVs are calculated. 125 (87,4%) of the patients were male and 18 (12,6%) were female. The distribution of the patients according to histopathology; squamous cell carcinoma 78 (54,5%), adenocarcinoma 52 (36,3%). When SUVmax cutoff value accepted as 2,5; sensitivity 45,3%, specifity 78,9%, NPV 71%, PPV 55,8% were found. SUVmax cutoff value was found 4,8 in metastatic lymph nodes. Related to the new cutoff value, we found the sensitivity 39,6%, specifity 91,1%, NPV 71,9% and PPV 72,4%. Only specifity was found statistically significant (p:0.022) between SUVmax 2,5 and 4,8. While sensitivity was lower in our series according to the literature, specifity, NPV and PPV was similar. When taking the new cutoff value, we found increased specifity, NPV and PPV. This situation can be related with frequently seen tuberculosis, fungal and other infections with granulomatous diseases. With the help of multicentrik studies, for mediastinal lymph node metastasis a new more suitable SUVmax cutoff value should be calculated in our country.