Demirköy (Kırklareli) intrüzif kayaçlarının jeolojisi ve petrolojisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EZGİ ULUSOY

Danışman: YUSUF KAĞAN KADIOĞLU

Özet:

Türkiye’nin KB’ sında yer alan Istranca Masifi, Paleozoyik yaşlı metamorfik kristalen karmaşıktan ve bunları üzerleyen Mesozoyik yaşlı düşük dereceli metamorfik kayaçlar ile çökel kayalardan oluşmaktadır. Istranca Masif, genellikle felsik ve mafik intruzyonlar tarafından bölgenin KB – GD doğrultularında kesilmektedir. Üst Kretase yaşlı Demirköy intruzif kütlesi Istranca Masifi’ni kesen en genç intrüzif kütlelerden biridir ve Demirköy ilçesi çevresinde yüzlek vermektedir. Genel olarak granit, granodiyorit, monzodiyorit, diyorit ve gabro bileşimindedir. Demirköy intrüzif kütlesi Istranca zonuna ait metakarbonat ve metakırıntılılarla keskin dokanaklıdır. Dokanak zonunda termal etkiden dolayı andaluzit fillit, andaluzit grafit şist, granat diyopsit kuvars şist ve granat içeren kalkşist gibi kayalardan oluşan bir kontak metamorfik zon gelişmiştir. Sokulumun K – KB ve G – GD bölümlerinde gözlenen İkiztepe Granitoyidi Demirköy İntrüzif Kütlesi içinde kabul edilmiştir. Ancak bileşimsel ve dokusal olarak Demirköy İntrüzif Kütlesi kayalarının özelliklerini taşımamaktadır. Demirköy intrüzif kütlesinin granit ve granodiyoritleri kalkalkalen, peralüminalı ve orta K içeriklidir. İntrüzyonun mafik kayaları gabroyik ve diyoritik bileşimindedir ve toleyitik magma kökenlidir. Mafik magmatik anklavlar AFM diyagramında kalkalkalenden toleyitik karektere doğru geçiş sergilemektedir. Demirköy intruzif kütlesinin ORG’ ye göre normalize edilmiş iz element değişim modelleri LIL (Large Ion Lithophile) elementlerinde zenginleşme ve HFS (High Field Strength) elementlerinde fakirleşme olduğunu göstermektedir. Demirköy intruzif kütlesi kayaçlarının tektonik ayırım diyagramlarında volkanik yay graniti bölgesinde yer almaktadır. Jeoloji ve jeokimyasal analiz sonuçlarına göre Demirköy İntruzif Kütlesi Srednogorie yay kapanmasına bağlı manto etkileşimli kabuk kökenli H tipi granit ürünleri olduğu düşünülmektedir. Abstract Strandja Massif is located to the NW Turkey and composed of Paleozoic metamorphic crystalline basement and overlain by Mesozoic low grade metamorphic rocks and sediments. Strandja Massif generally cut by felsic and mafic intrusions on NW – SE direction of the region. Upper Cretaceous Demirköy intrusive body is one of the youngest intrusive body that cut Strandja Massif and outcrops around Demirköy town. It is mainly composed of granite, granodiorite, diorite and gabbro. Demirköy Intrusive Body have sharp contact with Strandja Massif ’s low grade metamorphic clastic and carbonate rocks. Because of termal effect on the contact zone, contact metamorphic rocks occured which are mainly composed of andalusite phillite, andalusite graphite schist, garnet diopsite quartzschist and garnet bearing calcschist.Up to the present, İkiztepe Granitoids that takes place on N-NW and S-SE borders of Demirköy intrusive body, is accepted as a part of DIB. But it have different compositional and textural characteristics from DIB rocks. Granite and granodiorite of DIB has calcalkalen, peralumınum and intermediate K character. Mafic rocks of intrusion are characterized by gabroic and dioritic in composition and having tholeiitic magma nature. Mafic magmatic enclaves have transtion zone from calcalkalen to tholeiitic nature on AFM diagram. ORG normalized trace elemental patterns of DIB show enrichment in LIL (Large Ion Lithophile) elements and depletion in HFS (High Field Strenght) elements. The tectonic discrimination diagrams of Demirköy intrusive rock units plots on the volcanic arc granite region. According to geology and geochemistry analysis results, Demirköy intusive body is thought to be crustal component with a mantle signature H-type granite product due to the closure of Srednogorie arc.